མཁས་པའི་དབང་པོ་ཉན་ཤུལ་འཇམ་དབྱངས་གྲགས་པ་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་རགས་བཀོད།
མདོ་སྟོད་འཛིན་མའི་པང་ནས་མཚན་དཔེ་དེ་བཞད་ཅིང་། །ཆོལ་གསུམ་དབུ་ནག་ལས་འགན་ཕྲག་སྟེང་ལ་བཞེས་ཏེ། །
གངས་རིའི་ཚེ་སྲོག་གསོ་བའི་ཟུངས་ཁྲག་དེ་འཇོ་ཕྱིར། །མཛད་འཕྲིན་ཞབས་རྗེས་དྭངས་མ་གངས་ངོས་སུ་ཕབ་སོང་། །
ས་ཡི་དགེ་མཚན་མངོན་པར་འཕགས་ཤིང་སྣོད་བཅུད་དཔལ་གྱི་མཛེས་སྡུག་གིས་འཛམ་གླིང་སྐྱེ་འགྲོ་ཕོ་མོ་མགྲོན་དུ་བཀུག་ཅིང་མི་ཡུལ་གྱི་དག་ཞིང་ཞེས་པའི་གནས་མཆོག་མགར་ཐར་སྒེག་མོ་ཞེས་པ་ནི་སྔོན་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་གྱི་སྐུ་རིང་ལ་བོད་བློན་མཛངས་མི་མགར་སྟོང་བཙན་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་དུ་ཐར་བའི་ས་མཚམས་ཡིན་པས་མགར་ཐར་ཞེས་པའི་མིང་གི་འབྱུང་ཁུངས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གྲགས་པའི་གནས་མཆོག་འདི་ནས་སྐུ་ཡི་མཚན་དཔེ་མངོན་པར་བཞད་པའི་མཁས་དབང་དམ་པ་ཉན་ཤུལ་འཇམ་དབྱངས་གྲགས་པ་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་ཡི་གེར་དགོད་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་ཟབ་མོ་སྔོན་ནས་བྱུང་མྱོངས་ཡོད་ལ།ད་ཐེངས་གང་སྐུ་ཉིད་དབུས་ལྷ་ལྡན་ཞིང་ནས་རང་ཡུལ་དུ་ཞབས་སོར་འཁོད་ཡོད་པའི་འཕྲིན་བཟང་སྙན་མོ་ལག་འཕྲིན་གློག་གི་སྐད་ལས་ཐོས་འཛིན་སྙན་པའི་དཔལ་དུ་སིམ་པ་ན་དགའ་སྤྲོའི་དད་པའི་འདུན་པ་རབ་ཏུ་རྒྱས་ནས་གོ་སྐབས་འདི་ཆུད་ཟོས་སུ་གཏོང་མི་རིགས་པར་དྲན་ནས་གང་ཉིད་ལ་ཞུས་ནས་དགོངས་འཁྲོལ་ཐོབ་པ་བཞིན།ཉིན་གཞོན་གྱི་ཟེར་མདངས་དྲོན་མོ་ས་གཞི་ཡངས་བའི་ཕང་བར་འཕྲོས་པའི་ཞོགས་ཀའི་དུས་བཟང་ཞིག་དང་བསྟུན་ནས་གང་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་མདུན་སར་བཅར་བ་ཡིན།ཕྲན་ཆུང་གིས་འོངས་དོན་དང་དམིགས་ཡུལ་སོགས་གསལ་བོ་ཞུས་དུས་ཁོང་གིས་“བྱས་རྗེས་ཟེར་ཡ་ཞིག་འདི་ཡིན་དེ་ཡོད་ཅིག་མེད་རུང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་འཆི་ལ་ཡོད་དུས་ཚེ་སྲོག་འདི་སྐྱོབ་པའི་ལས་ལ་ཧུར་ཐག་གིས་འབད་འབུངས་བྱས་ནས་འཆི་ཉེན་ལས་ཐར་བའི་ལས་ཀ་ཅུང་ཙམ་རེ་བསྒྲུབས་ཡོད་པ་རེད།”ཅེས་པའི་གསུངས་བཤད་དང་མཐུད་ནས་གང་ཉིད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་པར་གསུངས་བྱུང་།
མཁས་མང་གསེར་རིའི་ཕྲེང་བ་རབ་བསྟར་བའི། །འབྲོག་དུད་ཉན་ཤུལ་ཞེས་པའི་གདུང་རྒྱུད་དུ། །ངོ་མཚར་ལྟས་ཀྱིས་བལྟམས་པའི་རྒྱལ་སྲས་ཤིག །ས་ཆེན་མི་ཡི་ཞིང་གི་སྐལ་དུ་ཐོབ། །
དེ་ཡང་མཁས་དབང་དམ་པ་ཉན་ཤུལ་འཇམ་དབྱངས་གྲགས་པ་མཆོག་ནི་མདོ་ཁམས་མི་ཉག་རབ་སྒང་གི་སྟོད་ཀྱི་ཆར་གནས་མགར་ཐར་ས་ཆར་མི་རབས་དུ་མར་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བྱོན་པའི་འབྲོག་དུད་ཉན་ཤུལ་ཞེས་པའི་ཁྱིམ་རྒྱུད་དུ་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ལྕགས་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་༡༩༤༢ལོའི་ཟླ་བ་བརྒྱད་པའི་ཚེས་བཅུ་ཉིན་ལ་ཡབ་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་དང་།ཡུམ་བསོད་ནམས་དཔལ་སྒྲོན་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་མི་ཉག་མཁས་པ་ཀུན་བཟང་བསོད་ནམས་གྱི་གདན་ས་བེ་ལོ་རི་ཁྲོད་ཀྱི་མདུན་ཕྱོགས་སུ་གནས་བདག་ཀོའུ་ལྷ་རྩེ་ཞེས་པས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་ས་ཆ་བ་དན་སྟེང་ཞེས་པར་ངོ་མཚར་བའི་རྟགས་བཟང་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ནས་སྐུ་ཡི་ལང་ཚོ་མངོན་པར་བཞད་པ་དང་།ཟླ་ངོ་གཅིག་གི་སྐབས་ལ་རྣམ་འཇོམ་སྟོང་ཁྲུས་ཐོབ་ཅིང་།མི་ཉག་དཔལ་ལྷ་སྒང་དགོན་གྱི་ཁྲི་པ་འཇམ་དབྱངས་ཐུབ་བསྟན་ཀུན་འཕེལ་（ཁྲི་པ་དབུ་དཀར་མ）མཆོག་ནས་འཇམ་དབྱངས་གྲགས་པ་ཞེས་པའི་མཚན་གསོལ།།དེ་ནས་དུས་ཡུན་རིང་མ་ལོང་བར་ཉན་ཤུལ་ཚང་ལ་བུ་སྐྱེ་བ་མཐོན་པོ་ཞིག་འཁྲུངས་ཡོད་ཚུལ་གྱི་འཕྲིན་བཟང་དེ་ཡུལ་དེ་ནས་ས་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དུ་རིམ་བཞིན་ཁྱབ་འགོ་བརྩམས．．．．．།།
དགོང་ལོ་དྲུག་ལ་སླེབས་སྐབས།ཞང་བོ་མཁྱེན་རབ་འོད་གསལ་གྱིས་མདུན་ནས་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་ལན་གསུམ་ཁྲིད་ཚེ་ཐོགས་མེད་དུ་མཁྱེན་པ་དང་།དེ་ནས་ཉན་ཤུལ་ཚང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་བཞིན་འཇམ་དཔལ་བསྟོད་སྒྲུབ་དང་།འཇམ་དཔལ་མཚན་བརྗོད།ཞི་ཁྲོའི་ཐོས་གྲོལ།ཪྙིང་མའི་བཀའ་འབུམ་སྐོར།གདུགས་དཀར་སོགས་བསླབས་པར་ཐོགས་མེད་དུ་མཁྱེན་པས་ཀུན་གྱིས་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་སྒྲོགས་པའི་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར།།སྤྱི་ལོ1947ལོར་ཟླ་བ་དགུ་པར་མི་ཉག་ཀ་བཞི་དགོན་མི་ཕམ་གླིང་གི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ཏེ་ཀུན་བཟང་བསྟན་འཛིན་ཞེས་པ་སློབ་དཔོན་དུ་བསྟེན་ཏེ་སློབ་སྦྱོང་གི་མགོ་བཙུགས་ཏེ་བགྲང་བྱ་གསུམ་གྱི་རིང་ལ་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་ཆོས་སྤྱོད་མགོའི་དགའ་ལྡན་ལྷ་བརྒྱ་ནས་བཟུང་།མཐར་དཔལ་གསང་བ་འདུས་པ་དང་།གསང་འདུས་རྩ་རྒྱུད།རབ་གནས་དགེ་ལེགས་ཆར་འབེབས་བར་དུ་ཆད་ལུས་མེད་པར་ཚོགས་གྲལ་དུ་བློ་རྒྱུགས་ཕུལ་བར་ཀ་བཞི་ཆགས་དགོན་པའི་བགྲང་བྱ་བདུན་བརྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་རིང་ལ་དེ་འདྲའི་དུས་ཐུང་ནས་བློ་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཐུབ་པ་བྱུང་མེད་ཅེས་མཚན་སྙན་བླ་རུ་འཕགས།།རང་ལོ་བཅུ་གཉིས་པར་ཉན་ཤུལ་མཁན་པོ་ཐུབ་བསྟན་བསྟན་སྲུང་ཉི་མ་སོགས་ཀྱི་མདུན་ནས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཞུས།རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ཤིང་ལུག་སྤྱི་ལོ་1955ལོར་དགོངས་ལོ་བཅུ་བཞི་ལ་ཕེབས་སྐབས་དབུས་ལྷ་ལྡན་གྱི་ཞིང་དུ་ཞབས་ཀྱིས་་བཅགས་ཤིང་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པ་སོགས་གངས་རིའི་སྐྱེས་ཆེན་དུ་མའི་དྲུང་དུ་དབང་ལུང་དང་ཆོས་འབྲེལ་དུ་མ་གསན་བཞེས་གང་ལེགས་མནོས་པ་དང་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་དགོན་པའི་ཆོས་གྲལ་དུ་ཞུགས་ནས་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔ་ལ་འབད་པ་ལྷུར་ལེན་གྱིས་སྤྱི་ལོ་1959ལོའི་བར་དུ་ཞུགས།ལོ་དེར་ཕྱིར་ལྷ་སར་ཕེབས་ནས་ཞང་པོ་མཁྱེན་རབ་འོད་གསལ་གྱི་དྲུང་དུ་སུམ་རྟགས་དག་གསུམ་དང་།དབུ་མ་སོགས་ལ་སྦྱང་པ་མཐར་ཕྱིན་མཛད།ལྕགས་ཁྱི་སྟེ་སྤྱི་ལོ་1960ལོར་ནས་ལྷ་ལྡན་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་སྨན་སྤྱི་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ་དང་མཁའ་འགྲོ་དབྱངས་དགའ་སོགས་ཀྱི་དྲུང་དུ་གསོ་རིག་རྒྱུད་བཞི་དང་ལག་ལེན་གྱི་སྐོར།སྨན་གྱི་ངོས་འཛིན་གྱི་སྐོར་སོགས་ལ་སྦྱང་བ་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་མཛད།
དུས་ཀྱི་སྨག་རྒྱ་འཛིང་བའི་བསྒྲིབས་འོག་ཏུ། །རིགས་ཀྱི་དྭངས་མ་འདྲེན་པའི་སྒྲོན་མེ་མཆོག །གངས་ཅན་རིག་པའི་མཛོད་འཆིང་སྡེ་སྣོད་འཛིན། །བསྟན་པའི་མེ་རོ་གསོ་ཕྱིར་མགོན་དུ་བྱོན། །
ཁམས་པའི་དྲྭ་བ་ལས། ཤར་མི་ཉག་པ། འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་ནས་བཏུས།