ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལས་སྲིད་པ་བར་དོའི་ངོ་སྤྲོད༔

བཀླགས་གྲངས། 446

༄༅༔ ༔བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལས་སྲིད་པ་བར་དོའི་ངོ་སྤྲུད་བཞུགས་སོ༔ ༔

༄༅༅༔ ༔བླ་མ་ཡི་དམ་ལྷ་ཚོགས་ལ༔ གུས་པས་ཡིད་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ བར་དོར་གྲོལ་བར་མཛོད་

དུ་གསོལ༔ བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ལས༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོ་གོང་དུ་བསྟན་སྟེ༔ འདི་ནི་སྲིད་པའི་བར་དོ་ཡིས༔

གསོལ་འདེབས་བྱ་བ་འདི་སྐད་དོ༔

དེ་ཡང་གོང་དུ་ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་གསལ་འདེབས་མང་དུ་བྱས་ཀྱང་༔ ཆོས་ཀྱི་

གོམ་འདྲིས་ཆེ་བ་དང་༔ ལས་འཕྲོ་བཟང་བ་མ་གཏོགས་པ༔ གོམ་འདྲིས་མེད་པ་དང་༔ སྡིག་ཅན་རྣམས་ལ་ནི༔

འཇིགས་སྐྲག་དང་ལས་ངན་གྱི་དབང་གིས་ངོ་འཕྲོད་པ་དཀའ་བས༔ ཞག་བཅུ་མན་ཆད་ལ་སླེབས་ནས་ཡང་འདི་

{145}

༄༅༔ སྐད་གསལ་གདབ་པར་བྱ་སྟེ༔ ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་འབུལ༔ སངས་རྒྱས་

དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རམ་མདའ་སྦྲན་ལ་སྨོན་ལམ་གདབ༔ དེ་ནས་ཡང་ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་

ལན་གསུམ་མམ་བདུན་དུ་བོས་ལ་འདི་སྐད་དོ༔ ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག༔

དམྱལ་བ་དང་༔ ལྷ་དང་༔ བར་དོའི་ལུས་ནི་རྫུས་སྐྱེས་སུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཡང་ཁྱོད་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ལ་ཞི་

ཁྲོའི་སྣང་བ་ཤར་དུས་སུ༔ རང་ངོ་མ་ཤེས་ནས༔ ཞག་ཕྱེད་དང་རྩ་ལྔ་སོང་བ་དང་༔ སྐྲག་པས་རྒྱས་འགྲོ་སྟེ༔

{146}

བརྒྱལ་སངས་པ་དང་ཤེས་པ་ཇེ་གསལ་དུ་སོང་ནས༔ ལུས་སྔ་མ་ལྟ་བུ་ཀྲོང་ངེ་སྐྱེའོ༔ དེ་ཡང་རྒྱད་ལས༔ སྔོན་འབྱུང་སྲིད་པའི་ཤ་གཟུགས་

ཅན༔ དབང་པོ་ཀུན་ཚོང་ཐོགས་མེད་རྒྱུ༔ ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཤུགས་དང་ལྡན༔ རིགས་མཐུན་ལྷ་མིག་དག་པས་མཐོང་༔ ཞེས་གསུངས་

པས༔ དེ་ཡང་སྔོན་འབྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི༔ ཁྱོད་སྔ་མའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་ཤ་ཁྲག་གི་ལུས་ཇི་ལྟ་བ་གཅིག་འོང་སྟེ༔ དེ་ཡང་བསྐལ་བ་བཟང་

པོའི་ལུས་བཞིན༔ མཚོན་དཔེ་ཅུང་ཟད་དང་འོད་ཡོད་པ༔ ཡིད་ལུས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡིན་པས༔ བར་དོའི་སྣང་བ་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཞེས་བྱའོ༔ དེའི་དུས་

སུ་ལྷར་སྐྱེ་ན་ནི་ལྷ་ཡུལ་གྱི་སྣང་བ་འབྱུང་༔ ལྷ་མ་ཡིན་དང་༔ མི་དང་དུད་འགྲོ་དང་༔ ཡི་དྭགས་དང་༔ དམྱལ་བ་དང་༔ གང་དུ་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་

{147}

༄༅༔ ༔ཀྱི་སྣང་བ་ཁྱོད་ལ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཕྱིར་ན་སྡོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི༔ ཞག་ཕྱེད་དང་ཞག་བཞི་ཚུན་ཆད་སྡ་མའི་བག་

ཆགས་སྲིད་པའི་ཤག་ཟུགས་ཡོད་སྙམ་བྱེད༔ འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི༔ དེ་ཕྱིན་ཆད་ཕྱི་མའི་གནས་གང་དུ་སྐྱེ་བའི་སྣང་བ་འབྱུང་བས་

ན་སྔོན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཙ་ན་སྣང་བ་གང་བྱུང་བ་དེའི་རྗེས་སུ་མ་འབྲེང་ཤིག༔ མ་ཆགས་ཤིག༔ མ་ཞེན་ཅིག༔ ཞེན་ཅིང་

ཆགས་ན་ནི༔ ཁྱོང་རིགས་དྲུག་ཏུ་འཁྱམས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བས༔ ཁ་སང་ཕན་ཆད་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ཤར་ཡང་

ངོས་མ་ཟིན་པས་འདིར་འཁྱམས་དགོས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ༔ ད་ནི་མ་ཡེངས་པར་ངོ་བོ་སྐྱོང་རྒྱུ་ཡོད་ན་ནི་བླ་མས་ངོ་སྤྲང་པའི་རིག་པ་

{148}

གསལ་སྟོང་རྗེན་ནེ་ཅེ་རེ་བ་དེའི་ཐོག་ཏུ་འཇིན་མེད་བྱར་མེད་ཀློད་ལ་ཞོག་ཅིག༔ མངལ་སྒོ་མི་འགྲིམ་པར་ཐར་བ་ཐོབ་བོ༔ ཁྱོད་རང་ངོ་མ་

ཤེས་ན་ནི་ཡི་དམ་གང་ཡིན་པའམ༔ ཁྱེད་རང་གི་བླ་མ་སྦྱི་བོར་བསྒོམས་ལ་མོས་གུས་དྲག་པོ་དུང་དུང་བ་གྱིས་ཤིག༔ གལ་ཆེའོ༔ མ་ཡེངས་ཤིག༔

ཅེས་བརྗོད་དོ༔ དེ་ལ་ཡང་ངོས་ཟིན་ན་རིགས་དྲུག་ཏུ་མ་འཁྱམས་པར་གྲོལ་ཏེ༔ ཡང་ལས་ངན་གྱི་དབང་གིས་ངོས་ཟིན་པ་དཀའ་བས༔ ཡང་འདི་

སྐད་བརྗོད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཡང་ཉོན་ཅིག༔ དེ་ཡང་དབང་པོ་ཀུན་ཚང་ཐོགས་མེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱོད་གསོན་པོའི་དུས་སུ་མིག་ལོང་བ་དང་༔

འོན་པ་དང་༔ ཞར་བ་ལ་སོགས་བ་ཡོད་ཀྱང་༔ ད་ལྟ་བར་དོར་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ལ༔ རྣ་བས་སྒྲ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལ་

{149}

༄༅༔ ༔སྐྱོན་མེད་པ་གསལ་ཞིང་ཚང་བར་འོང་བས༔ དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཀུན་ཚང་ཞེས་གསུངས་པས༔ ཁྱོད་རང་ཤི་ནས་བར་དོར་

འཁྱམས་པའི་རྟགས་ཡིན་པས་ངོས་ཇིན་པར་གྱིས་ཤིག༔ གདམས་ངག་དྲ་ག་པར་གྱིས་ཤིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཐོགས་མེད་ལྡན་ཞེས་བྱ་

བ་ཁྱོད་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཡིན་ཏེ༔ རིག་པ་རྟེན་དང་བྲལ་བས་གདོས་བཅས་ཀྱི་ལུས་ནི་མེད་པས༔ དེའི་ཕྱིར་རི་རབ་དང་༔ ཁང་ཁྱིམ་དང་༔ ས་རྡོ་དང་

རི་བྲག་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཟང་ཐལ་དུ་འགྲོ་ནུས་པ་ཅིག་ད་ལྟ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་དོ༔ འོན་ཀྱང་མའི་མངལ་དང་༔ རྡོ་རྗེའི་གདན་མ་

གདོགས་པ༔ རི་རབ་ལ་ཡང་ཕར་ཐལ་ཚུར་ཐལ་དུ་འགྲོ་ནུས་པ་ཅིག་ད་ལྟ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་དོ༔ དེ་ཡང་སྲིད་པ་བར་དོར་འཁྱམས་པའི་རྟོགས་

{150}

ཡིན་པས༔ བླ་མའི་གདམས་ངག་དྲག་པར་གྱིས་ཤིག༔ ཇོ་བོ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཤུགས་དང་

ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི༔ ཁྱོད་ལ་ད་ལྟ་ཡོན་ཏན་ནམ༔ ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གང་ཡང་མ་ཡིན་ལ༔ ལས་ཀྱི་ཤུགས་ལས་འབྱུང་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་

ལས་དང་མཐུན་པ༔ སྐད་ཅིག་ལ་གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་བ་འཁོར་ནས༔ གང་འདོད་པའི་ཡུལ་དེ་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་སླེབ་

ཟིན་པ༔ སྐྱེས་བུ་ལག་པ་བརྐྱང་བསྐུམས་ཙམ་དུ་སླེབ་བའི་ཤུགས་དང་༔ རྫུ་འཕྲུལ་ཡ་མ་བཟུང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མ་དྲན་ན་མ་དྲན༔ དྲན་པ་ཐམས་

ཅད་འདི་དང་འདི་སྟོན་མི་ནུས་བྱ་བ་མེད་དེ༔ ཐོགས་པ་མེད་པར་སྟོན་ནུས་པ་ཅིག་ད་ལྟ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པས༔ ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ལ་བླ་མ་ལ་

{151}

༄༅༔ ༔གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ རིགས་མཐུན་ལྷ་མིག་དག་པས་མཐོང་༔ ཞེས་བྱ་བ་རིགས་མཐུན་ཞེས་

བྱ་བ་ནི༔ བར་དོར་སྐྱེས་བའི་རིགས་མཐུན་བའི་ནང་ཚོན་རྣམས་གཅིག་གི་གཅིག་མཐོང་བ་འོང་ངོ་༔ དེ་ཡང་ལྷར་སྐྱེ་བ་རིགས་མཐུན་པ་ཡིན་

ན་ནི་ལྷ་གཅིག་གིས་ཅིག་མཐོང་༔ དེ་བཞིན་དུ་རིགས་དྲུག་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དེའི་རིགས་མཐུན་པ་རྣམས༔ གཅིག་ནས་གཅིག་མཐོང་

ནས་འོང་པས༔ དེ་ལ་མ་ཞེན་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སྒོམས་ཤིག༔ དེ་ཡང་ལྷ་མིག་དག་པས་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ༔ ལྷ་ལ་སོགས་པ་

བསོད་ནམས་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ༔ པས་གདན་ཡང་དག་པར་བསྒོམ་པས་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པས་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་

{152}

ནོ༔ དེ་ཡང་དུས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ༔ བལྟ་བའི་མདུན་པ་བཏང་ན་མཐོང་ལ༔ མི་བཏང་ན་མ་མཐང་སྟེ༔ བསམ་གཏན་ཡེངས་

ནས་འགྲོ་བ་ཡང་ཡོད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ དེ་འདྲའི་ལུས་ཅན་དེ༔ ཡུལ་དང་ཉེ་དུ་འབྲེལ་བ་རྣམས་དང་༔ རྨི་ལམ་དུ་འཕྲད་པ་ལྟ་བུ་

འབྱུང་སྟེ༔ ཁྱོད་ཀྱི་ཉེ་འབྲེལ་ཚོ་ལ་གཏམ་སྨྲས་ཀྱང་གཏམ་ལན་མི་འོང་བས༔ ཉེ་བ་དང་བཟའ་ཚོས་དུ་བ་མཐོང་ནས་འོང་༔ ད་ང་ཤི་ནས་

འདུག་པས་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་སྙམ་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ཉ་བྱེ་ཚོན་ལ་སྦྲེས་པ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ཅིག་ད་ལྟ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པས་ད་ཁྱོད་རང་སྡུག་བསྔལ་

བྱས་ཀྱང་ཕན་པ་མེད་དོ༔ ཁྱོད་རང་བླ་མ་ཡོད་ན་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ ཡི་དམ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ ཁྱོད་རང་

{153}

༄༅༔ ༔ཉེ་འབྲེལ་ལ་ཆགས་ཀྱང་ཕན་པ་མེད་པས་མ་ཆགས་ཤིག༔ ཁྱོད་རང་ཐུགས་རྗེ་ཚེན་པོ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔

སྡུག་བསྔལ་དང་དངངས་སྐྲག་མི་འོང་ངོ་༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་གཡོ་བ་རླུང་གིས་སྡོད་པའི་དབང་མེད་པར་རིག་པ་རྟེན་མེད་པར་བྱ་སྒྲོ་རླུང་

གིས་དེད་པ་ལྟ་བུ་དབུགས་ཀྱི་རྟལ་ཞོན་ནས་ཕྱད་ཕྱོད་ལང་ལིང་འགྲོ་ཞིང་༔ དུ་བ་ཀུན་ལ་ང་འདི་ཡོད་མ་དུ་ཞིག་བྱ་བས༔ དེ་ཁོང་

ཚོས་མ་ཐོས་པས༔ ཡང་ང་ཤེས་བ་ཡིན་པར་འདུག་སྙམ་ནས༔ སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཞིག་ད་ལྟ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་དོ༔ ཁྱོད་རང་

དེ་ལྟ་བུའི་སྡུགས་བསྔལ་མ་བྱེད་ཅིག༔ ཉིན་མཚན་མེད་པ་སྟོན་ནམ་གྱི་འོད་ལྟ་བུ་སྐྱ་ཐོམ་མེ་བ་གཅིག་རྒྱུན་དུ་འོང་ངོ་༔ དེ་ལྟ་བུའི་

{154}

བར་དོ་ལ་ཞག་བདུན་ཕྲད་གཅིག་གམ་གཉིས་སམ༔ གསུམའམ༔ བཞི་འམ༔ ལྔ་འམ༔ དྲུག་གམ༔ བདུན་ཕྲག་བདུན་ལ་སོགས་

པ་ཞག་བཞི་བཅུ་ཞེ་དགུ་འོང་བ་ཡང་ཡོད་དོ༔ ཕལ་ཆེ་བ་ནི་སྲིད་པ་བར་དོར་སྡུག་བསྔལ་ཞག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་འོང་བར་གསུངས་ཏེ༔ ལས་ཀྱི་

དབང་གིས་ཅིག་དུ་ནི་མ་ངེས་སོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ དུས་དེ་ཙ་ན༔ ལས་ཀྱི་རླུང་དམར་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟོད་པ་དྲག་པོ་དེ་འཚུབ་པས༔ རྒྱབ་

ནས་ཕུལ་དུ་འོང་གི༔ དེ་ལ་མ་འཇིགས་ཤིག༔ ཁྱོད་རང་གི་འཁྲུལ་སྣང་ཡིན་ནོ༔ ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པའི་མུན་ནག་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མི་བཟོད་

པས་མདུན་ནས་བསུ་ཞིང་༔ རྒྱོབ་ཅིག༔ སོད་ཅིག་ཅེས་པའི་ཀུ་སྒྲ་ཆེན་པོ་འོང་སྟེ༔ དེ་རྣམས་ལ་ཁྱོད་མ་འཇིགས་ཤིག༔ གཞན་

{155}

༄༅༔ ༔ཡང་སྡིག་པོ་ཆེ་རྣམས་ལ་ནི༔ ལས་ཀྱི་ཤ་ཟ་སྲིན་པོ་མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་པ་མང་པོས༔ རྒྱོ་བ་ཅིག༔ སོད་

ཅིག་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དེ་རི་ཧབ་ཤ་བྱེད་འོང་ངོ་༔ གཅན་གཟན་པ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་སྣ་ཚོགས་པས་དེད་པའི་སྣང་བ་ཡང་

འོང་ངོ་༔ ཁ་ཆར་དང་༔ བུ་ཡུག་དང་༔ མིན་ནག་དང་༔ རླུང་ཆེན་པོ་ལངས་པའི་སྒྲ་དང་༔ དེ་རྣམས་ལ་ཞེད་ནས་གང་བབས་བབས་

སུ་བྲོས་པས༔ མདུན་གཡང་ས་གསུམ་གྱིས་ཆོད་དེ༔ དཀར་པོ་དང་༔ ནག་པོ་དང་ཉམ་ང་བ་གསུམ་ལ་བྲུལ་པ་

{156}

ཁད་ཁད་པ་འབྱུང་ངོ་༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ནས༔ གཡང་སམ་ཡིན་ཏེ༔ ཞེ་སྡང་དང་འདོད་ཆགས་དང་༔ གཏི་

མུག་དང་གསུམ་ཡིན་ནོ༔ དེའི་ཚེ་སྲིད་པ་བར་དོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ལ༔ ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་མཚོན་ནས་བརྫོད་ཅིང་༔ ཇོ་བོ་ཐུགས་

རྗེ་ཆེན་པོ་བླ་མ་དཀོན་མཆོག༔ བདག་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ང་༔ ངན་སོང་དུ་མ་བཏང་ཅིག་གྱིས་ལ་གསོལ་བ་ཅིག༔ མ་བརྗེད་པར་གྱིས་

ཤིག༔ གཞན་ཡང་ཚོགས་བསགས་ཤིང་ཆོས་གཤའ་མར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ནི༔ ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མདུན་

ནས་བསུས་ནས༔ བདེ་སྐྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ༔ དེ་ལྟར་གང་བྱུང་ཡང་༔ རིགས་ཀྱི་

{157}

༄༅༔ ༔བུ་ཁྱོད་འདོད་ཡོན་དང་བདེ་སྐྱིད་ཅི་བྱུང་ཡང་དེ་ལ་མ་ཆགས་ཤིག་མ་ཞེན་ཅིག༔ བླ་མ་དཀོན་མཆོག་མཆོད་ཅིག་སྙམ་དུ་

སེམས་ལ་ཆགས་ཞེན་སྤོངས་ཤིག༔ སྐྱིད་སྡུག་གི་སྣང་བ་མེད་པར་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཤར་ནས་བྱུང་ན་ཡང་༔ རིག་པ་སྒོམ་མེད་

ཡེངས་མེད་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ངང་ལ་ཞོག་ཅིག༔ ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེའོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ དུས་དེ་ཙ་ན༔ ཟམ་རྒྱུད་དམ༔ ཁང་བཟང་དང་༔ 
ལྷ་ཁང་དང་༔ རྩ་སྤྱིལ་དང་༔ མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡུད་ཙམ་རེ་བརྟན་དེ༔ ཡང་ཡུན་རིང་པོར་ནི་མི་ཆགས་པར་རིག་པ་ལུས་དང་

བྲལ་བའི་དབང་གི་སྡོད་མི་ཚུགས་པར་བག་བྲང་ཞིང་༔ ཚིག་བ་ཟ༔ སྐྱ་ཟིང་ཟིང་བྱེད༔ ཤེས་པ་བན་བུན༔ ཕྱད་ཕྱོད༔ ཡད་ཡུད་བྱེད་

{158}

དུ་འོང་ངོ་༔ དེའི་དུས་བསམ་བློ་ཅིག་བཏང་བས༔ ཨ་ཁ་ང་ཤི་བ་ཡིན་པར་འདུག་པ༔ ད་ནི་ཙུགས་བྱེད་ན་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་སྐྱོ་ཞིང་སྙིང་གྲང་

ལྷང་གིས་འགྲོ༔ སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འོང་ངོ་༔ ས་གཅིག་ཏུ་མི་ཆགས་པར་འགྲོ་དགོས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་དྲན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་

མ་བྱེད་པ༔ རིག་པ་རྣལ་དུ་ཐོབ་ཅིག༔ ཁྱོད་ལ་ཟས་ཀྱང་བསྔོས་པ་མ་གཏོངས་པར་ཟར་མེད་ཅིང་༔ གྲོགས་ལ་ཡང་ངེས་པ་མེད་པའི་དུས་འབྱུང་ངོ་༔ དེ་སྲིད་པ་

བར་དོར་ཡིད་ལུས་འཁྱམས་པའི་རྡགས་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཙན་སྐྱིད་ཀྱང་ལས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ངོ་༔ རང་གི་ཡུལ་འཁོར་ཉེ་དུ༔ རང་གི་རོ་ལ་སོགས་པ་

ཡང་མཐོང་ནས༔ ད་ནི་ང་ཤི་ནས་འདུག་པས་ཅི་དྲག་ན་སྙམ་སྟེ༔ ཡིད་ལུས་དེ་ལ་ནན་ལྟར་སྐྱོ་བ་ཡང་འབྱུང་སྟེ༔ ངས་ལུས་ཅིག་ཐོབ་ན་ཅི་མ་རུང་

{159}

༄༅༔ ༔སྙམ་ནས༔ ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་འཚོལ་དུ་འགྲོ་བའི་སྣང་བ་ཁྱོད་ལ་འོང་ངོ་༔ རང་གི་རོ་ལ་ལན་དགུའི་བར་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་

ཀྱང་༔ ཆོས་ཉིད་བར་དོར་ཡུན་རིང་བ༔ རྒྱུན་ནི་འཁྱད་དབྱར་ནི་རུལ༔ དེ་མ་ཡིན་ནའང་༔ ཉེ་དུས་བསྲེགས་སམ་དོང་དུ་སྦས་སམ༔ བྱ་གཅན་

གཟན་ལ་བྱིན་ནས་ཚུར་ལོག་སམ་རྙེད་ནས༔ ཤེན་ཏུ་སྙིང་མ་དགའ་སྟེ༔ བྲག་དང་ས་རྡོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསེབ་ཏུ་རྫངས་པའི་སྣང་བ་ཁྱོད་ལ་

འོངས་ངེས་ཏེ༔ དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱུང་བ་དེ་སྲིད་པ་བར་དོ་ཡིན་པས༔ ཁྱོད་རང་ལུས་ཚོལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལས་མི་འོང་པས༔

ལུས་ཀྱི་ཞེན་པ་ཆོད་ལ་བྱར་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་གནས་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེ་ལྟར་ངོ་སྤྲད་པས་བར་དོར་གྲོལ་བར་ཐོབ་བོ༔ ཡང་གལ་ཏེ་ལས་ངན་གྱིས་

{160}

དབང་གིས་དེ་ལྟར་སྤྲད་ཀྱང་མི་འཕྲོད་པ་སྲིད་པས༔ ཡང་ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་བོས་ལ་འདི་སྐད་བརྗོད་དོ༔ ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཆེ་གེ་མོ་ཁྱོད་ཉོན་ཅིག༔

ཁྱོད་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བར་འབྱུང་དེ་ཁྱོད་རང་གི་ལས་ཡིན་པས༔ གཞན་སུས་ཀྱང་ལན་པ་མེད་དོ༔ རང་གི་ལས་ཡིན་པས༔ ད་ནི་དཀོན་མཆོག་

གསུམ་ལ་གསོལ་བ་དྲག་ཏུ་ཐོབ་ཅིག༔ དེས་སྐྱོབ་པར་འགྱུར་རོ༔ དེ་ལྟར་གསོལ་བ་ཡང་མ་བཏབ༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡང་སྒོམ་མ་ཤེས༔ ཡི་དམ་ལྷ་

མ་སྒོམ་ན་ནི༔ ད་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ལྷས་དགེབ་བྱས་ཚད་བསགས་ནས༔ རྡའུ་དཀར་པོ་འདྲེན་དུ་འོང་ངོ་༔ ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་འདྲེས༔

སྡིག་པ་བྱས་ཚད་བསགས་ནས་རྡེའུ་ནག་པོ་འདྲེན་དུ་འོང་ངོ་༔ དེའི་དུས་སུ་ཁྱོད་ཤིན་ཏུ་བྲེད་པ་དང་༔ དངངས་པ་དང་༔ སྐྲག་པ་དང་༔ འདར་

{161}

༄༅༔ ༔བར་བྱས་ནས་ངས་སྡིག་པ་མ་བྱས་ཟེར་ནས་རྫུན་སྨྲས་ཀྱང་༔ དེར་གཤིན་རྗེ་ན་རེ༔ ངས་ལས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལ་དྲིའོ་ཟེར་

ནས༔ ལས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལ་བཀྲག་ལམ་གྱིས་བྱུང་བ་དང་༔ གསལ་ལམ་གྱིས་བྱུང་བས༔ བརྫུན་བྱས་ཀྱང་མ་ཕན་པས༔ གཤིན་རྗེས་རྐེ་ནས་

ཐག་པ་བཏགས་ཏེ་ཁྲིད་ནས༔ སྐེ་བྲེགས་སྙིང་འདོན༔ རྒྱུ་མ་ཕྱུང་༔ ཀླད་པ་ལྡག༔ ཁྲག་འཐུང་༔ ཤ་ཟ༔ རུས་པ་མུར་ཡང་འཆི་མི་བཏུབ་སྟེ༔ ལུས་

དུམ་བུར་གཏུབས་ཀྱང་སོས་ནས་འོང་ངོ་༔ ཡང་ཡང་གཏུབས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འོང་བས༔ དུས་དེ་ཙ་ན་རྡའུ་འདྲེན་ནས་འདུག་ཀྱང་

ཁྱོད་རང་མ་ཞེད་ཅིག༔ མ་སྐྲག་ཅིག༔ བརྫུན་མ་ཟེར་བར་གཤིན་རྗེ་ལ་མ་འཇིགས་ཤིག༔ ཁྱོད་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཡིན་པས་བསད་དང་

{162}

བཏུབས་པ་བྱང་ཡང་འཆི་རྒྱུ་མེད་དོ༔ དོན་ལ་ཁྱོད་སྟོང་པའི་རང་གཟུངས་ཡིན་པས་ཞེད་མི་དགོས༔ གཤིན་རྗེ་རྣམས་ཀྱང་རང་སྣང་འཁྲུལ་པ་སྟོང་

པའི་རང་གཟུཌ་ཡིན་ནོ༔ ཁྱོད་རང་བག་ཆཌ་ཡིད་ཀྱིས་ལུས་སྟོང་པ་ཡིན་པས༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གླགས་མི་རྙེད་དོ༔ མཚན་མ་མེད་པས་མཚན་མ་

མེད་པ་ལ་གླགས་མི་རྙེད་དོ༔ རང་གི་འཁྲུལ་སྣང་མ་ཡིན་པའི་ལོགས་ནས་ཕྱི་རོལ་དུ་གཞིན་རྗེ་དང་༔ ལྷ་དང་༔ འདྲེ་དང་༔ རང་ཤ་གླང་མགོ་ལ་སོཌ་

པ་དངོས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པས་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེ་ཙན་བར་དོ་ཡིན་པར་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམས་ཤིག༔

སྒོམ་མ་ཤེས་ན་ཁྱོད་རང་འཇིགས་སྐྲག་སྐྱེ་མཁན་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ལ་གཅེར་གྱིས་ལྟོས་དང་༔ ངོ་བོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་སྟོང་སང་ངེ་བ་ཅིག་ཡོད་

{163}

༄༅༔ ༔དོ༔ དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ༔ སྟོང་པ་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཕྱལ་ཆད་དུ་མ་སོང་སྟེ༔ སྟོང་པའི་ངོ་བོ་འཇིགས་སུ་སྙམ་

པའི་རིག་པ་ཧྲིག་གེ༔ གསལ་ལེ་བ་ཅིག་ཡོད་ཀྱི༔ དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ༔ སྟོང་པ་དང་གསལ་བ་གཉིས་ཡ་མ་

བྲལ་བ་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་གསལ་བ༔ གསལ་བའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་དབྱེར་མི་ཕྱད་པའི་རིག་པ་བརྗེན་པ་ཐེར་ལ་བུད་པ་ཅིག་ད་ལྟ་རང་གཟོ་མེད་ཀྱི་ངང་

ལ་གནས་ནས་ཡོད་དོ༔ དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་རྩལ་མ་འགགས་པར་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་ཅིག་ཡོད་ཀྱི༔ དེ་ནི་

ཐུགས་རྗེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ༔ ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ དེ་ལྟར་མ་ཡེངས་པར་ཉོན་ཅིག༔ ངོ་ཤེས་པར་ཙམ་གྱི་སྐུ་བཞི་ཡོངས་རྫོགས་སུ་སངས་

{164}

རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ༔ མ་ཡེངས་ཅིག༔ སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་གྱིས་མཚོམས་འདི་ནས་ཕྱེད་པ་ཡིན་ནོ༔ དུས་ད་ལྟ་གལ་ཆེན་པོ་འདིའི་

དུས་སུ་ཡེང་ན་ནི༔ དུས་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདམ་ནས་ཐོན་པའི་དུས་མི་ཡོང་ངོ་༔ སྐད་ཅིག་གཅིག་གི་བྱེད་བྲག་ཕྱེད༔ སྐད་ཅིག་གཅིག་

གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས༔ ཞེས་པ་དེ་ད་རེས་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ༔ ད་ནི་ཡེངས་ཤོར་ན་ཐུགས་རྗེའི་དཔྱང་ངར་ཐག་ཆད་ནས༔ ཐར་མེད་ཀྱི་གནས་

མ་འཕྲོད་པས་འཇིགས་སྐྲག་དེ་ཙམ་ཅིག་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ༔ ད་ནི་ཡེངས་ཤོར་ན་ཐུགས་རྗེའི་དཔྱུང་ངར་ཐག་ཆད་ནས༔ ཐར་མེད་ཀྱི་གནས་

སུ་འགྲོ་བས་གཟོབས་ཤིག༔ ཅེས་ངོ་སྤྲད་པས་གོང་དུ་ངོ་མ་འཕྲོད་ཀྱང་འདིར་ངོ་འཕྲོད་ནས་གྲོལ་བ་ཐོབ་བོ༔ དེ་ལྟར་སྒོམ་མི་ཤེས་པའི་མི་ནག་པ་

{165}

༄༅༔ ༔ཡིན་ན༔ འདི་སྐད་བརྗོད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ དེ་ལྟར་སྒོམ་མ་ཤེས་ན༔ སངས་རྒྱས་དང་༔ ཆོས་དང་༔ དགེ་འདུན་

དང་༔ ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དྲན་པར་གྱིས་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ འཇིགས་སྐྲག་གི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འམ༔ ཁྱོད་རང་

གི་ཡི་དམ་དུ་སྒོམས་ཤིག༔ མི་ཡུལ་དུ་དབང་གང་ཞུས་པའི་མཚན་དང་༔ བླ་མ་དྲན་པར་གྱིས་ལ་གཤིན་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་མ་ཞེད་

ཅིག༔ གཡངས་བྲུལ་ཡང་མི་གནོད་པས་འཇིགས་སྐྲག་སྤོངས་ཤིག༔ ཅེས་བརྗོད་ལ་ངོ་སྤྲད་པས༔ ཡང་གོང་དུ་མ་གྲོལ་ཡང་འདིར་

གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ༔ ཡང་ངོ་སྤྲད་ཀྱང་མ་འཕྲོད་པ་སྲིད་པས་ནན་ཆགས་གལ་ཆེ་བའི་ཕྱི་རོ༔ ཡང་ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་བོས་ལ་འདི་སྐད་

{166}

བརྗོད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ད་ལྟ་སྣང་བ་ཡུང་ཙམ་རེས་བདེ་སྡུག་གིས་གནས་རྔམས་པོ་ཆེར་འཕངས་ནས་འོང་བས༔ དཔེར་ན༔ སྒྱོགས་ཀྱི་འཁྲུལ་

འཁོར་དང་འདྲ་བས༔ ད་ལྟ་ཆགས་སྡང་གིས་སྣང་བ་ཡེ་ནས་མ་བྱེད་ཅིག༔ མཐོ་རིས་ཀྱི་སྣང་བར་ཤར་བའི་ཚེ༔ ཤུལ་དུ་ཉེ་བ་གསོན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་

གཤིན་པོའི་དོན་དུ་བསྔོས་ནས༔ སེམས་ཅན་མང་པོས་སྲོག་བཅད་དེ་མཆོད་སྦྱིན་བྱས་པས༔ ཁྱོད་མ་དག་པའི་སྣང་བ་ཤར་ཏེ༔ ཞེ་སྡང་དྲག་པོ་སྐྱེས་

ནས༔ དེས་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས༔ ཤུལ་དུ་ལས་ཅི་བྱས་ནས་འདུག་ཀྱང་ཁྱོད་རང་ཞེ་སྡང་མ་སྐྱེ་བར་བྱམས་པ་སྒོམ་ཤིག༔

ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱོད་རང་གི་ཤུལ་གྱི་ནོར་རྫས་ལ་ཆགས་སེམས་སྐྱེས་པའམ༔ ཁྱོད་ཀྱི་ནོར་རྫས་གཞན་གྱི་དབང་བྱས་ནས་སྤྱོད་ཅིང་འདུག་པ་ཤེས་ནས༔

{167}

༄༅༔ ༔ཁྱོད་ནོར་དེ་རྣམས་ལ་ཆགས་ཤིང་ཤུ་ལ་གྱི་མི་ཚོལ་སྡང་བ་སྐྱེས་པས༔ དེའི་མཚམས་བྱས་ནས་མཐོ་རིས་ཐོབ་རྒྱུ་ཡང་དམྱལ་

བའམ༔ ཡི་དྭགས་སུ་ངེས་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས༔ དེ་བས་ཁྱོད་རང་ཤུལ་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས་ཀྱང་བཟའ་དབང་ནི་མེད༔ ཁྱོད་རང་ལ་ཕན་ནི་

མི་ཐོགས་པས༔ ཤུལ་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས་པ་དང་༔ ཞེན་པ་སྤོངས༔ ལིངས་ཀྱིས་བསྐྱུར༔ ཁོ་ཐག་ཆོད༔ ཁྱོད་རང་གི་ནོར་ལ་སུས་སྤྱོད་

ནས་འདུག་ཀྱང་༔ སེར་སྣ་མ་བྱེད་པར་བློས་ཐོངས་པར་གྱིས་ཤིག༔ བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་འབུལ་ལོ༔ སྙམ་པའི་མདུན་པ་གྱིས་ལ༔ ཆགས་

མེད་ཞེན་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་གནས་པར་གྱིས་ཤིག༔ ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་དུ་གཤིན་པོའི་ཆོ་ག་ཀང་ཀ་ནི་འདོན་པ་དང་༔ ངན་སོང་སྦྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་

{168}

ཁྱོད་ཀྱི་དོན་དུ་བྱས་ཀྱང་༔ དེ་མ་དག་པ་དང་༔ གཡེང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་དང་༔ དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་མི་གཙང་བ་དང་༔ བག་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དེ་

ཁྱོད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཕྲ་མོས་མཐོང་ནས་འོང་གི༔ དེ་ལ་ཁྱོད་མ་དད་པ་དང་༔ འོང་ལྟ་སྐྱེས་པ་དང་༔ འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་ལས་ནག་པོ་ལ་སོགས་

པ་དང་༔ ཆོས་སྤྱོད་དང་ཆོ་ག་མ་དག་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་ནས་འོང་གི༔ དེར་ཁྱོད་ཀྱི་བསམ་པ༔ ཀྱེ་མ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་བདག་བསླུས་སོ༔ ངེས་པར་བསླུས་

སོ་སྙམ་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡི་མུག་སྟེ༔ མི་དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་ཏེ༔ དག་སྣང་མོས་གུས་མ་སྐྱེས་ཀྱི་སྟེང་དུ༔ ལོག་ལྟ་དང་མ་དད་པ་སྐྱེས་ནས་འོང་

བས༔ དེས་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་ནས་ངེས་པར་ནག་སོང་དུ་འགྲོ་བས༔ དེ་ལ་ཕན་པ་ལས་གནོད་པ་ཆེ་བ་ཡིན་གྱི༔ ཁྱོད་རང་ཤུལ་གྱི་བཤེས་གཉེན་པ་

{169}

༄༅༔ ༔རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྤྱོད་མ་དག་པ་ཇི་ལྟར་བྱེད་ནས་འདུག་ཀྱང་༔ ག་རེ་ང་རང་སྣང་བ་མ་དག་པ་ཡིན༔ རྒྱལ་བའི་གསུང་ལ་མ་

དག་པ་ག་ལ་སྲིད༔ རང་གི་བྱད་ཀྱི་དྲི་མ་མེ་ལོང་ཁ་ནང་དུ་མཐོང་བ་དང་༔ བདག་རང་སྣང་མ་དག་པ་ཡིན༔ འདི་རྣམས་ནི་སྐུ་དགེ་འདུན༔

གསུང་དམ་ཆོས༔ ཐུགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས༔ སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་སྙམ་པའི་མོས་པ་དང་༔ དག་སྣང་ཞེ་ཐག་པ་ནས་གྱིས་ཤིག༔ དེས་ནི་

ཁྱོད་རང་གི་ཤུལ་དུ་ཅི་བྱས་པ་རྣམས་ཁྱོད་ལ་ཕན་པར་ངེས་པས༔ དེ་ལྟར་དག་སྣང་བྱེད་པ་གལ་ཆེ་བས་མ་བརྗེད་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེ་ཡང་ཁྱོད་

ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་རྒྱུ་ཡིན་ན༔ ངན་སོང་སྣང་བ་འཆར་བའི་ཚེ༔ ཤུལ་དུ་ཉེ་འབྲེལ་རྣམས་ཀྱི་སྡིག་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་དཀར་པོའི་ཆོས་སྤྱོད་དང་༔

{170}

བླ་མ་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དགེ་བས་ཆོ་ག་རྣམས་དག་པར་བྱས་པ་དེ་མཐོང་ནས༔ ཁྱོད་དེ་ལ་སྤྲོ་དགའ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པ་ཙམ་

གྱིས༔ དེས་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་ནས་ནང་སོང་དུ་ལྷུང་རྒྱུ་ཡང་མཐོ་རིས་ངེས་པར་ལྡོག་པས་ཕན་ཡོན་ཡོད་པས༔ ཁྱོད་རང་མ་དག་བའི་སྣང་བ་མ་སྐྱེ་ཅིག༔

དག་སྣང་མོས་གུས་ཕྱོགས་མེད་བྱེད་པ་གལ་ཆེ་བས་གཟོབས་ཤིག༔ ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ མདོར་ན་ཁྱོད་བར་དོའི་རིག་པ་ལ་བརྟེན་མེད་པས་ཡང་ཤིང་གཡོ་

བ་དེ་ལ་དགེ་མི་དགེའི་སྣང་བ་གང་ཤར་བ་དེ་སྟོབས་ཆེ་བ་ཡིན་པས༔ མི་དགེ་བ་ཡིད་ལ་མ་བྱེད་པར༔ ཁྱོད་རང་གི་དགེ་སྦྱོར་ཡོད་ན་དྲན་པར་གྱིས་

ལ༔ དགེ་སྦྱོར་མེད་ནའང་དག་སྣང་མོས་གུས་ཀྱིས་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་དང་༔ ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ མདུན་པ་དྲག་པོས་སྨོན་

{171}

༄༅༔ ༔ལམ་འདི་ཡང་ཐོབ་ཅིག༔ ཀྱེ་མ་དགའ་བའི་གྲོཌ་དང་བྲལ་ནས་ཅིག་པོར་འཁྱམས༔ རང་སྣང་སྟོང་པའི་གཟུགས་

བརྙན་ཤར་དུས་འདིར༔ སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེའི་ཤུགས་ཕྱུང་ནས༔ དངངས་སྐྲག་བར་དོའི་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ཤོག༔

ལས་ངན་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཙ་ན༔ ཡི་དམ་ལྷ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་ཤོག༔ ཆོས་ཉིད་རང་སྒྲ་འབྲུག་སྟོང་ལྡིར་ཙ་ན༔

ཐམས་ཅད་ཡིག་དྲུག་སྒྲ་རུ་འབྱུར་བར་ཤོག༔ སྐྱབས་མེད་ལས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲེང་དུས་འདིར༔ ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་བདག་ལ་སྐྱབ་ཏུ་

གསོལ༔ བག་ཆགས་ལས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དུས་འདིར༔ འོད་གསལ་བདེ་བའི་ཏིང་འཛིན་འཆར་བར་ཤོག༔ དེ་སྐད་དུ་སྨོན་ལམ་

{172}

དྲག་པོ་ཐོབ་ཅིག༔ ལམ་སྣ་འདྲེན་ངེས༔ མི་སླུ་ངེས་པར་ཐག་ཆོད་ཀྱིས༔ ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེའོ༔ ཞེས་བརྗོད་པས༔ ཡང་དྲན་པ་རྙེད་ནས་

ངོས་ཟིན་ནས་གྲོལ་བར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ༔ ཡང་དེ་ལྟར་ལན་མང་དུ་བྱས་ཀྱང་༔ ལས་ངན་པ་ཤས་ཆེ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངོ་འཕྲོད་པ་

དཀའ་བས༔ ད་རུང་ལན་མང་དུ་སྐྱོར་ན་ཕན་ཆེ་བས༔ ཡང་ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་ལན་གསུམ་བོས་ལ་འདི་སྐད་བརྗོད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་

ཀྱི་བུ༔ གོང་གི་དེ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་མ་ཟིན་ན༔ དུས་འདི་ནས་ཚོ་སྔ་མའི་ལུས་དེ་མི་གསལ་དུ་འགྲོ་ཞིང་༔ ཕྱི་མའི་ལུས་དེ་གསལ་དུ་སོང་

ནས༔ དེ་ལ་སྐྱོ་ནས༔ ང་འདི་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་བ༔ དུ་ལུས་ཅི་འདྲ་ཅིག་བྱུང་ཡང་འཚོལ་བསམ་ནས༔ གར་བྱུང་བྱུང་དུ་ཕྱད་ཕྱོད་

{173}

༄༅༔ ༔ལང་ལིང་ལ་ཕྱིན་པས༔ འགྲོ་བ་རིག་དྲུག་གི་འོད་དྲུག་འཆར་ཏེ༔ ལས་ཀྱི་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དེ་གཙོ་ཆེར་འཆར་དུ་འོང་ངོ་༔

ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཉོན་ཅིག༔ འོད་དྲུག་པོ་དེ་གང་ཞེ་ན༔ ལྷའི་འོད་དཀར་པོ་བཀྲག་མེད་ཅིག་འཆར་དུ་འོང་ངོ་༔ ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འོད་དམར་པོ་

བཀྲག་མེད་ཅིག་འཆར་དུ་འོང་ངོ་༔ མིའི་འོད་སྔོན་པོ་བཀྲག་མེད་ཅིག་འཆར་དུ་འོང་ངོ་༔ དུད་འགྲོའི་འོད་ལྗང་ཁུ་བཀྲག་མེད་ཅིག་འཆར་དུ་འོང་ངོ་༔

ཡི་དྭགས་འོད་སེར་པོ་བཀྲག་མེད་ཅིག་འཆར་དུ་འོང་༔ དམྱལ་བའི་འོད་དུ་ཁ་སྟེ་འོད་དྲུག་པོ་དེ་དག་འབྱུང་ངོ་༔ དེ་ཙ་ན་ལས་ཀྱི་མདོག་

ཀྱང་གང་དུ་སྐྱེ་བའི་འོད་མདོག་དུ་འོང་ངོ་༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ འདིའི་དུས་སུ་གདམས་ངག་གི་གནད་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་སྟེ༔ དེའི་དུས་སུ་འོད་དེ་

{174}

ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོར་སྒོམས་ཤིག༔ འོད་ནམ་བྱུང་བྱུང་དུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སྒོམས་ཤིག༔ འདི་ཤིན་ཏུ་གནད་ཟབ་པ་ཡིན་ཏེ༔ འདི་

གལ་ཆེ་སྟེ་སྐྱེ་བ་ཁེགས་པར་འགྱུར་རོ༔ ཡང་ན་ཁྱོད་རང་གི་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡུན་རིང་དུ་སྒོམས་ཤིག༔

དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱའོ༔ དེ་ནས་ཡི་དམ་མཐའ་ནས་ཡལ་ཏེ༔ ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་སྟོང་གསལ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ངང་ལ་ཞོག་ཅིག༔ ཡང་

ཡི་དམ་སྒོམས༔ ཡང་འོད་གསལ་སྒོམས༔ དེ་ལྟར་རེ་མོས་སུ་སྒོམ་ལ༔ དེ་རྗེས་རིག་པ་ཡང་མཐའ་ནས་ཡལ་ཏེ༔ ནམ་མཁས་གར་

ཁྱབ་དུ་རིག་པས་ཁྱབ༔ རིག་པས་གར་ཁྱབ་དུ་ཆོས་སྐུས༔ ཆོས་སྐུ་འགགས་མེད་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་ངང་ལ་ཆམ་མེར་བཞག་གོ༔ དེའི་ངང་ལ་སྐྱེ་བ་

{175}

༄༅༔ ༔ཁེགས་ནས་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ༔ དེ་ཡང་སྤྱུངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཞན་པའི་གོམས་འདྲིས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཟིན་པས༔

ཡང་འཁྲུལ་སྟེ༔ མངལ་སྒོ་འགྲིམ་པར་འགྱུར་བས༔ མངལ་སྒོ་བཀག་པའི་གདམས་པ་གལ་ཆེ་བས༔ ཡང་ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་བོས་ལ་

འདི་སྐད་བ་རྗོད་དོ༔ ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ གོང་ལྟར་ངོས་མ་ཇིན་ན༔ འདིའི་དུས་སུ་ལས་ཀྱི་དབང་གིས༔ གྱེན་ལ་འགྲོ་བ་དང་༔ འཕྱེད་ལ་འགྲོ་

བ་དང་༔ མགོ་མཐུར་ལ་རྟེན་ནས་འགྲོ་བའི་སྣང་བ་འཆར་སྟེ༔ དེ་ཙ་ན་ཁྱོད་རང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སྒོམས་ཤིག༔ དྲན་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེ་

ནས་གོང་དུ་བཤང་པ་ལྟར༔ རླུང་ཚུབ་དང་༔ བུ་ཡུག་དང་༔ སེར་བ་དང་༔ གནམ་རྨུགས་པ་དང་༔ མི་མང་པོས་དེད་པའི་སྣང་བ་ཤར་ནས༔

{176}

དེ་ལ་བྲོས་པས༔ བསོད་ནམས་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི༔ སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སུ་བྲོས་པའི་སྣང་བ་འབྱུང་༔ བསོད་ནམས་ཅན་ལ་ནི་བདེ་བ་

དང་ལྡན་པའི་གནས་སུ་སླེབ་པའི་སྣང་བ་འབྱུང་བས༔ དུས་དེ་ཙན༔ རིགས་ཀྱི་བུ༔ གླིང་བཞི་གང་དུ་སྐྱེ་བའི་རྟགས་རྣམས་དུས་འདིར་འཆར་

དུ་འོང་བས༔ འདིའི་དུས་སུ་གདམས་ངག་གི་གནད་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་མང་པོ་ཡོད་པས་མ་ཡེངས་པར་ཉོན་ཅིག༔ གོང་གི་ངོ་སྤྲོད་གནད་དེ་རྣམས་

མ་ཟིན་ནའང་༔ འདིར་སྦྱངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཞན་པར་གྱུར་པས་ཀྱང་གནད་ངོས་ཟིན་འོང་བས་ཉོན་ཅིག༔ ད་ནི་འདིའི་དུས་སུ་མངལ་སྒོ་འགག་པའི་

ཐབས་ལ་གཟབ་པ་གལ་ཆེ༔ དེ་ལ་འགག་ཐབས་གཉིས་ཡོད་དོ༔ འཇུག་བྱེད་ཀྱི་གང་ཟག་འགག་པ་དང་༔ འཇུག་བྱའི་མངལ་སྒོ་འགག་པ་

{177}

༄༅༔ ༔གཉིས་ཡོད་དོ༔ དེ་ལ་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་གང་ཟག་འགག་པའི་གདམས་ང་ནི༔ ཀྱི་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཆེ་གེ་མོ་ཁྱོད་རང་གི་ཡི་དམ་

གང་ཡིན་པོ་དེ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཆུ་ནང་གི་ཟླ་བ་ལྟ་བུ་ཝལ་གྱིས་སྒོམས་ཤིག༔ དེ་ནས་ཡི་དམ་མཐའ་ནས་ཡལ་སྟེ༔ ཅི་ལ་ཡང་

མི་དམིགས་པའི་འོད་གསལ་སྟོང་པར་སྒོམས་ཤིག༔ དེ་ནི་གནད་ཟབ་མོ་ཡིན་ཏེ༔ དེས་མངལ་དུ་མི་འཇུག་གསུངས་པས་དེ་ལྟར་སྒོམས་

ཤིག༔ གལ་ཏེ་དེས་ཀྱང་མཁེགས་པས་མངལ་དུ་འཇུག་པའི་གྲབས་བྱུང་ན༔ ཡང་འཇུག་བྱའི་མངལ་སྒོ་འགག་བའི་གདམས་ང་ཟབ་

མོ་ཡོད་པས༔ ཁོད་རང་ཉོན་ཅིག༔ བར་དོའི་རྩ་ཚིག་གི་ནང་ནས་འདི་སྐད་གསུངས་ཏེ༔ ཁྱོད་རང་ངའི་རྗེས་བཟློས་གྱིས་ཤིག༔ ཀྱེ་མ་

{178}

བདག་ལ་སྲིད་པ་བར་དོ་ཤར་དུས་འདིར༔ མདུན་པ་རྩེ་གཅིག་སེམས་ལ་བཟུང་བྱས་ནས༔ བཟང་པོ་ལས་ཀྱི་འཕྲོ་ལ་ནན་གྱིས་མཐུད༔

མངལ་སྒོ་བཀག་ནས་རུ་ལོག་དྲན་པར་བྱ༔ སྙིང་རུས་དག་སྣང་དགོས་པའི་དུས་ཅིག་ཡིན༔ མིག་སེར་སྤངས་ནས་བླ་མ་ཡབ་ཡུམ་

སྒོམས༔ ཞེས་ཁ་ནས་དེ་སྐད་ལྷང་ལྷང་བརྗོད་ལ་དྲན་བསྐུལ་གྱིས་ལ་དེའི་དོན་སྒོམས་ཉམས་སུ་ལེན་ལག་ལ་ཆེའོ༔ དེའི་དོན་ནི་

བདག་སྲིད་པ་བར་དོ་འཆར་དུས་འདིར༔ ཞེས་པ་ནི་ཁྱོད་རང་ད་ལྟ་སྲིད་པ་བར་དོར་འཁྱམས་ནས་ཡོད་པ་ཡིན་བས༔ དེའི་རྟགས་སུ་ཁྱོད་རང་ཆུ་ནང་དུ་ལྟུས་

དང་༔ ཁྱོད་རང་གི་བྱད་མི་མཐོང་ངོ་༔ ལུས་ལ་གྲིབ་མ་ཡང་མེད་དོ༔ དེ་ནི་གདོས་བཅས་ཤ་ཁྲག་གི་ལུས་མེད་པར༔ སྲིད་པ་བར་དོར་ཡིད་ལུས་

{179}

༄༅༔ ༔འཁྱམས་པའི་རྟགས་ཡིན་པས༔ ད་ནི་མདུན་པ་རྩེ་གཅིག་དུ་མ་ཡེངས་པར་སེམས་ལ་བཟུང་དགོས་ཏེ༔ ད་ལྟནི་

མདུན་པ་ཁོ་ན་གཙོ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ༔ རྟ་ཁ་སྲབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་དང་འདྲའོ་༔ མདུན་པ་གང་གཏད་བ་དེ་འགྲུབ་ནས་འོང་ངོ་༔ ངན་པའི་ལས་རྣམས་

ཡིད་ལ་མ་འགྱུར་བ༔ མི་ཡུལ་དུ་ཆོས་དང་གདམས་ངག༔ དབང་དང་བཀའ་ལུང་༔ བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་

པ་དེ་རྣམས་ད་ལྟ་དྲན་པར་གྱིས་ལ༔ བཟང་པོ་ལས་ཀྱི་འཕྲོ་ལ་ནན་ཏན་གྱིས་ལ་མཐུད་ཅིག་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེའོ༔ མ་བརྗེད་ཅིག༔ མ་ཡེངས་

ཤིག༔ ཡར་འགྲོ་མར་འགྲོའི་ས་མཚམས་དུས་ད་རེས་ཡིན་ནོ༔ ལེ་ལོ་དར་ཅིག་ཤོར་བས་དུས་གཏན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་དུས་

{180}

ད་རེས་ཡིན་ནོ༔ མདུན་པ་སྐད་ཅིག་བཟུང་བས་བདེ་བ་གཏན་དུ་འོང་པའི་དུས་ད་རེས་ཡིན་ནོ༔ མདུན་བརྩེ་གཅིག་སེམས་ལ་ཟུངས་ཤིག༔

བཟང་པོ་ལས་ཀྱི་འཕྲོ་ལ་ནན་གྱིས་མཐུད་ཅིག༔ ད་ནི་མངལ་སྒོ་བཀག་པའི་དུས་ལ་བབ་པོ༔ མངལ་སྒོ་བཀག་ནས་རུ་ལོག་དྲན་པར་བྱ༔

སྙིང་རུས་དག་སྣང་དགོས་བའི་དུས་གཅིག་ཡིན༔ ཅེས་གསུངས་པ་དེ་དུས་ད་ལྟ་དུས་ལ་བབ་པས༔ དང་པོ་མངལ་སྒོ་བཀག་བར་བྱ་སྟེ༔ དེ་

ཡང་འགག་ཐབས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་པས༔ སེམས་ལ་ལེ་གས་པར་ཟུངས་ཤིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ འདིའི་དུས་སུ་ཕོ་མོ་ཆགས་པ་སྤྱོད་པར་

མཐོང་བའི་སྣང་བ་ཁྱོད་ལ་འོང་ངོ་༔ དེ་མཐོང་བའི་དུས་སུ་དེའི་བར་ལ་མ་འཇུག་པར་དྲན་པས་བཟུང་ལ༔ ཕ་མ་གཉིས་པོ་བླ་མ་ཡབ་ཡུམ་

{181}

༄༅༔ ༔གཉིས་སུ་སྒོམས་ལ་ཕྱག་འཚལ༔ ཡིད་ཀྱིས་མཆོད་པ་སྦྲུལ་ལ་འབུལ༔ མོས་གུས་དྲག་པོ་གྱིས་ལ༔ ཆོས་ཞུ་

སྙམ་པའི་མདུན་པ་བཏང་བ་ཙམ་གྱིས་མངལ་སྒོ་ངེས་བར་ཁེགས་པར་འགྱུར་རོ༔ གལ་ཏེ་དེས་ཀྱང་མ་ཁེགས་པར་མངལ་དུ་འཇུག་

པའི་གྲབས་བྱུང་ན༔ བླ་མ་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་པོ་དེ་ཡི་དམ་གང་ཡང་རུངས་བའམ༔ ཡི་དམ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡབ་ཡུམ་སྒོམས་ལ༔ དེ་ལ་

མཆོད་པ་ཡིད་ཀྱི་སྤྲུལ་ནསའབུལ་ལོ༔ བདག་ལ་དངོས་གྲུབ་ཞུ་སྙམ་བའི་མདུན་པ་དྲག་པོ་གྱིས་ཤིག༔ དེས་ནི་མངལ་སྒོ་ཁེགས་

པར་འགྱུར་རོ༔ ཡང་དེས་ཀྱང་མཁེགས་པར་མངལ་དུ་འཇུག་བའི་གྲབས་བྱུང་ན༔ གསུམ་པ་ཆགས་སྡང་བཟློག་པའི་གདམས་པ་བསྟན་

{182}

ཏེ༔ དེ་ཡ་ང་སྐྱེབ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པ་ལ༔ སྒོང་སྐྱེས་དང་༔ མངལ་སྐྱེས་དང་༔ རྫུས་སྐྱེས་དང་༔ དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་དང་བཞི་ཡོད་དོ༔

དེ་ལ་སྒོང་སྐྱེས་དང་༔ མངལ་སྐྱེས་གཉིས་ཆ་མཐུན་ཏེ༔ གོང་ལྟར་ཕོ་མོ་གཉིས་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་མཐོང་ནས་འོང་སྟེ༔ དེའི་དུས་སུ་ཆཌ་

སྡང་གི་མངལ་དུ་འཇུག་ན༔ རྟ་དང་བྱ་ཁྱི་མི་ལ་སོགས་པ་གར་སྐྱེ་ཡང་རུང་སྟེ༔ གལ་ཏེ་ཕོར་སྐྱེ་ན་ནི་རང་ཉིད་ཕོའི་སྣང་བ་འཆར་ཏེ༔

ཕ་ལ་ཞེ་སྡང་དྲག་པོ་སྐྱེ་ཞིང་༔ མ་ལ་མིག་སེར་དང་ཆགས་པ་སྐྱེས་བའི་སྣང་བ་འོང་ངོ་༔ གལ་ཏེ་མོར་སྐྱེ་ན་ནི་རང་ཉིད་མོའི་སྣང་བ་ཆར་ཏེ༔

མ་ལ་ཕྲག་དོག་དང་མིག་སེར་དྲག་པོ་སྐྱེས་ཞིང་༔ ཕ་ལ་ཆགས་བ་དང་གདུད་སེམས་དྲག་པོ་སྐྱེས་ཤིང་༔ དེས་རྐྱེན་བྱས་ཏེ༔ ཕའི་གཤང་ལ་མ་དུ་ཞུགས་

{183}

༄༅༔ ༔ནས༔ ཐིག་ལེ་དཀར་དམར་འཕྲད་པའི་དབུས་སུ༔ ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་བའི་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས༔ བདེ་བའི་ངང་ལ་

ཤེས་པ་རྒྱལ་ལོག་གིས་སོང་ནས༔ མེར་མེར་པོ་དང་༔ ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལུས་སྨིན་དེ་མའི་མངལ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་པའམ༔ མིག་ཕྱེད་

པ་དང་༔ ཁྱི་གུ་ཅིག་ཏུ་ལོག་གིས་སོང་ནས་དང་པོ་མི་ཡིན་པ་ལ་དེ་དུས་ཁྱིར་སོང་ནས༔ ཁྱིའི་ཚང་ན་སྡུག་བསྔལ་བའམ༔ དེ་བཞིན་དུ་ཕག་

གི་ཚང་ངམ༔ གྲོག་སྦུར་གྱི་ཚང་ངམ༔ འབུ་སྲིན་གྱི་ཚང་ངམ༔ བ་གླང་དང་ར་ལུག་ལ་སོགས་བའི་ཕྲུ་གུར་སྐྱེས་ཏེ༔ ཚར་ལོག་པ་ནི་

མེད༔ ཤིན་ཏུ་བླུན་ཞིང་གཏི་མུག་པའི་ངང་ནས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྨྱོང་བར་འགྱུར་རོ༔ དེ་ལྟར་དམྱལ་བ་དང་༔ ཡི་དྭགས་ལ་

{184}

སོགས་པ་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་དུ་འཁོད་དོ༔ སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཉམས་ཐག་པར་འགྱུར་རོ༔ འདི་ལས་དཔལ་སྟོབས་ཆེ་བའམ༔

འདི་ལས་ཞེ་འཇིགས་པ་མེད་ན༔ ཨ་རྫི༔ འཇིགས་པ༔ ཨ་ཚི་ཚི༔ ཨ་རྫི༔ དེ་བས་བླ་མ་དམ་པའི་གདམས་ངག་མེད་པ་རྣམས་ཚུལ་དེ་ལྟར་འཁོར་

བའི་གཡང་ས་ཆེན་པོ་ལྷུང་སྟེ༔ སྡུགས་བསྔལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་མནར་བར་འགྱུར་བས༔ དེ་བས་ནངའི་ཁ་ལ་ཉོན་ཅིག༔ ངའི་གདམས་ངག་འདི་

ཡིད་ལ་ཟུང་ཅིག༔ ད་ནི་ཆགས་སྡང་བཟློག་ནས་མངལ་སྒོ་འགག་པའི་གདམས་ངག་ཅིག་བསྟན་ནོ༔ ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཅིག༔ དེ་ཡང་མངལ་

སྒོ་བཀག་ནས་རུ་ལོག་དྲན་པར་བྱ༔ སྙིང་རུས་དག་སྣང་དགོས་པའི་དུས་ཅིག་ཡིན༔ མིག་སེར་སྤངས་ནས་བླ་མ་ཡབ་ཡུམ་སྒོམས༔ ཞེས་

{185}

༄༅༔ ༔གསུངས་བ་ཡི་ན་བས༔ གོང་ལྟར་ཕོ་རུ་སྐྱེ་ན་མ་ལ་ཆགས་ཤིང་ཕ་ལ་སྡང་༔ མོ་རུ་སྐྱེ་ན་ཕ་ལ་ཆགས་ཤིང་མ་ལ་སྡང་

ནས་མིག་སེར་སྐྱེ་བའི་སྣང་བ་འོང་ངོ་༔ དེའི་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་ཅིག་ཡོད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ འདི་ལྟ་བུའི་ཆགས་སྡང་བྱུང་བའི་ཚེ༔ འདི་

ལྟར་སྒོམས་ཤིག༔ ཀྱེ་མ་བདག་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ལས་ངན་པས༔ ད་ང་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡང་ཆགས་སྡང་གཉིས་ལ་བརྟེན་

ནས་འཁྱམས་པ་ཡིན༔ ད་རུང་ཡང་འདི་ལྟ་བུའི་ཆགས་སྡང་བྱས་ན་ནི༔ འཁོར་བ་ཐུག་པ་མེད་པར་འཁྱམས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་

མཚོ་ལ་ཡིན་རིང་དུ་བྱིང་ཉེན་ཡོད་པས༔ ད་ནི་ཆགས་སྡང་ཡེ་ནས་མི་བྱ་དགོས་ཨ་ཙམ༔ ད་ནི་ཆགས་སྡང་བྱེད་རེ་ཀན་སྙམ་པའི་

{186}

འདུན་པ་དྲག་པོས་སེམས་ལ་བཟུང་བས༔ དེ་རང་གི་མངལ་སྒོ་ཁེགས་པར་རྒྱུད་ནས་གསུངས་འདུག་པས༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ མཡེངས་ཤིག་

མདུན་པ་རྩེ་གཅིག་སེམས་ལ་ཟུང་ཤིག༔ ཡང་དེ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་མངལ་སྒོ་མ་ཁེགས་པར༔ མངལ་དུ་འཇུག་པའི་གྲབས་བྱུང་ན༔ ཡང་

བདེན་མེད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་གདམ་ངག་གིས་མངལ་སྒོ་བཀག་པར་བྱའོ༔ ཀྱེ་མ་ཕ་མ་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་དང་༔ ཆར་ནག་རླུང་ཚུབ་དང་༔ འུར་ཆེམས་

དང་༔ འཇིགས་སྐྲག་གི་སྣང་བ་དང་༔ སྣང་ཞིང་སྲིད་པའི་དངོས་པོ་འདི་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན༔ ཇི་ལྟར་ཤར་

ཡང་༔ བདེན་པ་དང་༔ དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་བདེན་རྫུན་པ་ཡིན༔ སྨིག་སྒྱུ་དང་འདྲ༔ རྟག་པ་མ་ཡིན༔ ཐེར་ཟུག་པ་མ་ཡིན༔ ཆགས་

{187}

༄༅༔ ༔ན་ཅི་བྱེད༔ མེད་པ་ལ་ཡོད་པ་མཐོང་བ་ཡིན༔ འདི་རྣམས་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡིན༔ སེམས་

ཉིད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡེ་ནས་མེད་པ་ལ༔ ཕྱི་རོལ་དུ་དེ་ལྟ་བུ་ག་ན་ཡོད༔ བདག་ནི་སྔོན་ཆད་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པས༔ མེད་པ་ལ་ཡོད་

པར་བཟུང་༔ མི་བདེན་པ་ལ་དོན་དུ་བཟུང་༔ སྒྱུ་མ་ལ་བདེན་པར་བཟུང་བས་ཡུན་འདི་སྙེད་ཅིག་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡིན༔ ད་

རུང་ཡང་སྒྱུ་མར་མ་ཤེ་ན་འཁོར་བར་ཡུན་རིང་དུ་འཁྱམས་ནས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདམ་དུ་ཚུད་ངེས་པས༔ དེ་ནི་འདི་རྣམས་

ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ༔ སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ༔ བྲག་ཆ་ལྟ་བུ༔ དྲེ་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ༔ སྨིག་སྒྱུ་ལྟ་བུ༔ གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ༔ མིག་ཡོར་

{188}

ལྟ་བུ༔ ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་བདེན་པར་སྐད་ཅིག་ཀྱང་གྲུབ་བ་མེད༔ ངེས་པར་མི་བདེན་བརྫུན་པ་ཡིན་ནོ༔ མདུན་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བཟུང་བས༔ བདེན་འཇིན་

ཞིག་ནས་དེ་ལྟར་རྒྱུད་ལ་ཁེལ་ནས་བདག་འཛིན་ལྡོག་གོ༔ དེ་ལྟ་བུ་ཞེ་ཐག་པ་ནས་བརྫུན་པར་ཤེས་ནས༔ མངལ་སྒོ་ངེས་པར་ཁེགས་

པར་འགྱུར་རོ༔ ཡང་དེ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་བདེན་འཛིན་མ་ཞིག་སྟེ༔ མངལ་སྒོ་མ་ཁེགས་པར་མངལ་དུ་འཇུག་པའི་གྲབས་བྱུང་ན༔ ཡང་

གདམས་ང་ཟབ་མོ་གཅིག་ཡོད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་མངལ་སྒོ་མ་ཁེགས་ན༔ ད་ནི་ལྔ་པ་འོང་གསལ་སྒོམས་

ནས་མངལ་སྒོ་འགག་པར་བྱ་སྟེ༔ དེ་ཡང་སྒོམས་ལུགས་འདི་ལྟར་བྱའོ༔ ཀྱེ་མ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཡིན༔ སེམས་

{189}

༄༅༔ ༔འདི་ནི་སྐྱེ་འགག་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ༔ སྙམ་དུ་བསམ་ལ༔ སེམས་ལ་བཅོས་བསླད་མི་བྱ་བར༔ དཔེར་ན་

ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་པ་བཞིན་དུ༔ སེམས་ཁོ་རང་གི་ཐོག་དུ་རང་ལུགས་སུ་ཙེན་ནེ༔ རང་བབས་སུ་ལྷོད་དེ༔ ཡེ་རེ༔ ཤིག་གེ༔ མ་བཅོས་པར་ཀློད་

ནས་བཞག་ནས༔ སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའི་མངལ་སྒོ་ངེས་པར་ཁེགས་ཐག་ཆོད་དེ༔ དེ་ལྟར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མ་ཁེགས་ཀྱི་བར་དུ་སྒོམས་ཤིག༔

དེ་ཡན་ཆད་མངལ་སྒོ་བཀག་པའི་གདམས་པ་ཟབ་མོ་ཡང་དག་པ་མང་དུ་ཡོད་དོ༔ དེ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་དབང་པོ་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་

ཡང་མི་གྲོལ་མི་སྲིད་དོ༔ ངེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན༔ བར་དོའི་རྣམ་ཤེས་དེ་ལ་ཟག་བཅས་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཡོད་པས༔ བདག་གི་ཇི་སྨྲས་ཁོས་

{190}

ཐོས་པ་དང་ཅིག༔ འོན་ལོང་ཡིན་ཡང་༔ དེའི་དུས་སུ་དབང་པོ་ཚངས་བས་ཅི་སྨྲས་གོ་བ་དང་གཉིས༔ འཇིགས་སྐྲག་གིས་རྟག་ཏུ་བདས་ནས་

ཅི་དྲག་ན་སྙམ་པའི་དྲན་པ་ཡེངས་མེད་དུ་ཡོད་པས་བདག་གིས་ཅི་སྨྲས་ཉན་ནས་འོང་པ་དང་གསུམ༔ རྣམ་ཤེས་རྟེན་མེད་པས་མདུན་པ་

གར་གཏད་དུ་ཐལ་གྱིས་སླེབས་ཏེ་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་དུ་སླ་བ་དང་བཞི༔ དྲན་པ་དགུ་འགྱུར་གྱིས་གསལ་བས་ལྐུག་པ་ཡིན་ཀྱང་དེའི་དུས་སུ་ལས་ཀྱི་

དབང་གིས་རིགས་པ་གསལ་དུ་སོང་ནས༔ ཅི་བསླབས་པ་ཐམས་ཅད་སྒོམ་ཤེས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་༔ གནས་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའི་

ཕྱིར་རོ༔ དེས་ནག་ཤིན་པོའི་ཆོག་བྱས་པས་ཕན་ཡོན་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ༔ དེ་བས་ན་ཞག་བཞི་བཅུ་ཞེ་དགུའི་བར༔ བར་

{191}

༄༅༔ ༔དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་འདི་ཀློག་པར་ནན་ཏན་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་ཆེའོ༔ ངོ་སྤྲོད་ཅིག་ལ་མ་གྲོལ་ན་ཡང་ཅིག་ལ་གྲོལ་

ཐུབ་པ་ཡིན་ཏེ༔ ངོ་སྤྲོད་མི་ཅིག་པ་མང་དུ་དགོས་པའི་དོན་ཡང་དེ་ལྟར་ལགས་སོ༔ དེ་ནས་ཡང་དགེ་བའི་ལས་ལ་གོམས་འདྲིས་ཆུང་བ་

དང་༔ མི་དགེ་བའི་ལས་ལ་ཡེ་ཐོག་མ་ནས་གོམས་འདྲིས་ཆེ་དྲགས་པ་དང་༔ སྡིག་སྒྲིབ་སྟོབས་དང་དཔུང་ཆེ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་གོང་གི་ངོ་

སྤྲོད་དང་༔ དམིགས་པ་དེ་ཙམ་ཕོག་ཀྱང་མི་གྲོལ་བའི་རིགས་མང་པོ་ཡོད་པས༔ དེ་ནི་གོང་དུ་མངལ་སྒོ་མ་ཁེགས་ནས༔ འདི་ནས་ཕར་

ལ་མངལ་སྒོ་འདམ་པའི་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་ཅིག་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ༔ ཡང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ར་མདའ་

{192}

སྦྲན་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་བྱས་ནས༔ ཡང་ཚེ་འདས་ཀྱི་མོང་ནས་ལན་གསུམ་འབོད་ལ༔ འདི་སྐད་བརྗོད་དོ༔ ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཚེ་ལས་

འདས་པ་ཆེ་གེ་མོ་ཁྱོད་ཉོན་ཅིག༔ ཁྱོད་ལ་གོང་དུ་གད་མས་པའི་ངོ་སྤྲོད་དེ་ཙམ་ཅིག་བདབ་ཀྱང་མགོ་བར་འདུག་གིས༔ ད་ནི་མངལ་སྒོ་མ་

་ཁེགས་ན་ལུས་བླང་རང་བའི་དུས་ལ་བབ་པས༔ ཁྱོད་རང་མངལ་སྒོ་འདམ་པའི་གདམས་པ་ཟབ་མོ་རིགས་མི་ཅིག་པ་མང་དུ་ཡོད་བས་ཡིད་ལ་

བཟུང་ཅིག༔ མ་ཡེངས་ཅིག༔ མདུན་བ་དྲག་པོ་ས་མ་ཡེངས་པར་ཡིད་ལ་བཟུང་ཅིག༔ ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ད་ནི་གླིང་གང་དུ་སྐྱེ་བའི་རྟགས་དང་

མཚན་མ་འོང་བས་ངོ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ༔ དེ་ཡང་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དེའི་རྟགས་ལ༔ གླིང་ཡང་འདམ་པར་བྱའོ༔ ཤར་ལུས་འཕགས་པོར་སྐྱེ་ན་ནི༔

{193}

༄༅༔ ༔ངང་པ་ཕོ་མོས་བརྒྱན་པའི་མཚོ་འདུག་པར་ཡང་མཐོང་ངོ་༔ དེར་ཡང་མ་འགྲོ་བར་རུ་ལོག་དྲག་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེར་ཕྱིན་ན་

ནི་བདེ་སྐྱིད་འཛོམ་ཀྱང་ཆོས་མ་དར་བའི་ས་ཡིན་པས་མ་འཇུག་ཅིག༔ ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་དུ་སྐྱེ་ན་ནི༔ ཁང་བཟང་ཉམས་དགའ་བར་ཡང་

མཐོང་ནས་འོང་ངོ་༔ གལ་ཏེ་འཇུག་ན་དེར་འཇུག་པར་གྱིས་ཤིག༔ ནུབ་བ་ལང་སྤྱོད་དུ་སྐྱེ་ན་ནི༔ རྟ་ཕོ་མོས་བརྒྱན་པའི་མཚོ་འདུག་པ་

ཡང་མཐོང་ངོ་༔ དེར་ཡང་མ་འགྲོ་བར་ཚུར་རུ་ལོགས་ཅིག༔ ལོངས་སྤྱོད་ཡོད་ཀྱང་ཆོས་མ་དར་བའི་གླིང་ཡིན་པས་མ་འཇུགས་ཅིག༔ བྱང་སྒྲ་

མི་སྙན་དུ་སྐྱེ་ན་ནི༔ བ་གླིང་གིས་བརྒྱན་པའི་མཚོ་འམ༔ ལྗོན་ཤིང་གི་ས་བརྒྱན་པའི་མཚོ་འདུག་བར་ཡང་མཐོང་ངོ་༔ དེ་དག་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་

{194}

པའི་ལྟས་སུ༔ ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེར་ཡང་མ་འཇུག་ཅིག༔ ཚེ་ཚད་དང་བསོད་ནམས་ཡོད་ཀྱང་༔ དེར་ཡང་ཆོས་མ་དར་བས་མ་འཇུག་

ཅིག༔ ལྷར་སྐྱེ་ན་ནི༔ རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་པས་གྲུབ་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་རྩེ་མ་ཉམས༔ དགའ་བར་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ༔ དེར་ཞུགས་

ཀྱང་རུང་གིས་འཇུག་པར་གྱིས་ཤིག༔ ལྷ་མ་ཡིན་དུ་སྐྱེ་ན་ནི༔ ནགས་ཚལ་ཉམས་དགའ་བར་མཐོང་བའམ༔ འགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་

ལྟ་བུ་མཐོང་ངོ་༔ དེར་ཅི་ནས་ཀྱང་མ་འཇུག་པར་རུ་ལོག་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག༔ དུད་འགྲོར་སྐྱེ་ན་ནི༔ བྲག་ཕུག་དང་༔ སྤྱིལ་པོ་དང་༔ ན་བུན་གྱི་

ཚུལ་དུ་མཐོང་ངོ་༔ དེར་ཡང་མ་འཇུག་ཅིག༔ ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེ་ན་ནི༔ སྡོང་དུམ་དང་༔ ནག་བྲེང་ངེ་བ་དང་༔ གྲོག་པོ་ཕུགས་སྡུགས་སམ༔

{195}

༄༅༔ ༔ནག་ལིང་བར་མཐོང་ངོ་༔ དེར་ཕྱིན་ན་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེས་ནས༔ བཀྲེས་སྐོམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཉམས་སུ་

མྱོང་བར་འགྱུར་བས༔ དེར་ཅི་ནས་ཀྱང་མ་འགྲོ་བར་རུ་ལོག་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག༔ སྙིང་རུས་དྲག་པོ་གྱིས་ཤིག༔ དམྱལ་བར་སྐྱེ་ན་ནི༔

ལས་ངན་པའི་གླུ་དབྱངས་སུ་ཐོས་པའམ༔ དབང་མེད་དུ་འཇུག་དགོས་པ་བྱང་ན༔ མུན་ནག་གི་གླིང་དང་༔ ཁང་པ་ནག་པོ་དང་༔ ཁང་པ་

དམར་པོ་དང་༔ ས་དོང་ནག་པོ་དང་༔ ལམ་ནག་པོ་ལ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་འོང་༔ དེར་ཕྱིན་ན་ནི་དམྱལ་བར་ཚུད་དེ༔ ཚ་གྲང་གི་སྡུག་

བསྔལ་བཟོད་གླགས་མེད་པ་མྱོང་སྟེ༔ ཐོན་པའི་དུས་མི་འོང་བས༔ དེའི་གསེབ་ཏུ་མི་འགྲོ་བར་གཟབ་པར་བྱའོ༔ ཅི་ནས་ཀྱང་མ་ཚུད་པར་བྱའོ༔

{196}

མངལ་སྒོ་བཀག་ནས་རུ་ལོག་དྲན་པར་བྱའོ༔ ཞེས་གསུངས་པ་དེ་དུས་ད་རེས་དགོས་པ་ཡིན་ནོ༔ ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་མི་འགྲོ་བར་འདོད་ཀྱང་

རང་ལ་དབང་མེད་པར་འགྲོ་དགོས་པ་དང་༔ མདུན་ནས་གཤེད་མ་དང་སྲོག་གཅོད་ཀྱི་ཁྲིད་པ་དང་༔ མུན་ནག་དང་༔ རླུང་དམར་འཚུབ་མ་ཆེན་པོ་

དང་༔ ཀུ་དགྲ་དང་༔ ཁ་ཆར་དང་༔ སེར་བ་དང་༔ བུ་ཡུག་འཚུབ་ཅིང་བྲོས་པའི་སྣང་བ་ཁྱོད་ལ་འོང་ངོ་༔ དེར་བྲེད་ཅིང་སྐྱབས་ཚོལ་བ་ལ་

ཕྱིན་པས༔ གོང་དུ་བཤད་པའི་ཁང་བཟངས་སམ༔ བྲག་སྐྱིབས་དང་༔ ས་ཕུག་དང་༔ ནགས་གསེབ་དང་༔ མེ་ཏུག་པ་དྨ་ལ་སོགས་ཁ་ཟུཾ་

པའི་ནང་དུ་ཐར་ནས༔ དེ་ན་ག་བ་སྟེ་ཕྱིར་ཐོན་གྱི་དོགས་ནས༔ ད་འདི་ནས་ཕྱིར་ཐོན་ན་ནི་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ནས༔ དེ་དང་བྲལ་གྱིས་དོགས་པས་

{197}

༄༅༔ ༔ཁྱོད་གནས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ༔ དེ་ནས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཐོན་ན་ནི་བར་དོའི་འཇིགས་སྐྲག་དེ་རྣམས་

དང་ཕྲད་ཀྱིས་དོགས་པས༔ དེ་དག་ལ་འཇིགས་ཤིང་དངངས་པས་ནང་དུ་གབ་པས༔ གང་ན་མན་པའི་ལུས་ངན་པ་ཅིག་བླང་ནས༔ སྡུག་

བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཉམས་སུ་མྱོང་དུ་འོང་བས༔ དེ་ནི་ཁྱོད་ལ་འདྲེ་སྲིན་གྱིས་བར་དུ་གཅོད་པའི་རྟགས་ཡིན་པས༔ འདིའི་དུས་སུ་གདམས་

ངག་ཟབ་མོ་ཅིག་ཡོད་པས་ཁྱོད་རང་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཅིག༔ འདིའི་དུས་སུ་གཤེད་མས་དབང་མེད་དུ་དེང་པ་དང་༔ འཇིགས་སྐྲག་ནམ་

བྱུང་བའི་དུས་སུ་སྐད་ཅིག་དྲན་རྫོག་སུ༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆེ་མཆོག་ཧེ་རུ་ཀའམ༔ རྟ་མགྲིན་ནམ༔ ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པའམ༔

{198}

ཁྱོད་རང་གི་ཡི་དམ་ཡོད་ན་དེ་ཉིད་སྐུ་ཆེབ་ཡན་ལག་རགས་པ༔ བགེགས་རིགས་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་བརླག་པར་བྱེད་པའི་ཁྲོ་བོ་འཇིགས་སུ་

རུང་བ་ཅིག་ཏུ་ཀྲུང་གིས་བསྐྱེད་ཅིག༔ དེའི་བྱིན་རླབས་དང་ཐུགས་རྗེས་གཤེད་མ་དང་བྲལ་ཏེ༔ མངལ་སྒོ་གདམ་པའི་དབང་ཐོབ་པ་ཡིན་

བས༔ ད་ནི་གདམ་ངག་གི་གནད་ཟབ་མོ་ཡང་དག་པ་ཡིན་པས་ཡིད་ལ་ཟུང་ཅིག༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ གཞན་ཡང་བསམ་གཏན་གྱི་ལྷ་ལ་

སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ༔ ཡི་དྭངས་ལ་སོགས་པའི་གདོན་གྱི་རིགས་ཚེན་ཅིག་ནི༔ བར་དོ་དེ་ཉིད་དུ་འདུ་

ཤེས་འགྱུར་ནས་ཡི་དྭངས་དང་འདྲེ་སྲིན་གྱིས་ལུས་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ནུས་པ༔ ཡིད་ལུས་དེ་ཀ་འགྱུར་ནས་འོང་བ་ཡིན་ནོ༔ བྱང་ལ་

{199}

༄༅༔ ༔གནས་པའི་ཡི་དྭངས་དང་༔ མཁའ་ལ་འགྱུ་པའི་ཡི་དྭགས་དང་༔ བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་

ལུས་དེ་ཉིད་དུ་འདུ་ཤེས་འགྱུར་ནས་འགྲོའོ༔ དེའི་དུས་སུ་སྟོང་ཉིད་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་དོན་དྲན་ན་ནི་མཚོག་ཏུ་གྱུར་རོ༔ དེ་ལྟར་མ་འབྱོངས་ན་སྒྱུ་མ་

ལྟ་བུའི་རྩལ་སྦྱོང་གྱིས་ཤིག༔ དེ་ལྟར་ཡང་མ་འབྱོངས་ནགང་ལ་ཆགས་སེམས་མ་བྱེད་པར༔ ཡི་དམ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སྒོན་པས་བར་དོར་ལོངས་

སྐུར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ༔ ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ དེར་གལ་ཏེ་ལས་ཀྱིས་དབང་གིས་མངལ་དུ་འཇུག་དགོས་པར་བྱུང་ན༔ ད་ནི་མངལ་སྒོ་འདམ་

པའི་གདམས་པ་བསྟན་པར་བྱའོ༔ ཉོན་ཅིག་དེ་ཡང་མངལ་སྒོ་གང་བྱུང་བྱུང་དུ་མ་འགྲོ་ཅིག༔ གཤེད་མ་བྱུང་ནས་མི་འགྲོ་བའི་དབང་མ་བྱུང་ན་རྟ་

{200}

མགྲིན་སྒོམས་ཤིག༔ དེ་ཡང་ཁྱོད་ལ་ད་ལྟ་མངོན་ཤེས་ཕྲ་མོ་ཡོད་པས༔ གནས་ཐད་རིམ་པ་ལྟར་ཤེས་ནས་འོང་པས༔ གདམ་པར་གྱིས་ཤིག༔ དེ་ཡང་དག་

པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འཕོ་བ་དང་༔ མདག་འཁོར་བའི་མངལ་སྒོ་འདམ་པའི་གདམ་ནག་གཉིས་ཡོད་པས༔ འདི་ལྟར་གྱིས་ཤིག༔ དང་པོ་རབ་དག་པ་

མཁའ་སྤྱོད་ཀྱི་གནསའུ་འཕོ་བ་ནི༔ དེ་ཡང་མདུན་པ་འདི་ལྟ་བུ་བཏང་སྟེ༔ ཀྱེ་མ་བདག་སྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་དུས་རིང་པོ་དེ་ཙམ་ཞིག་ནས་ད་རུང་འཁོར་བའི་འདམ་

འདིར་ལུས་པ་ནི་སྐྱོ་བ་ལ༔ སྡོན་དེ་སྙེད་ཅིག་སངས་རྒྱས་པའི་རིང་ལ་བདག་མགྲོལ་བ་འདི་ཨ་ཙ་མ༔ ད་ནི་འཁོར་བ་འདི་སྐྱུག་རེ་ལོག༔ ཞེ་རེ་འཇིགས༔ སྙུག་རེ་བུད༔

ད་ནི་འགྲོས་པའི་གྲབས་བྱ་རན་འདུག་པས༔ བདག་རང་ནུབ་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམ་སུ༔ སངས་རྒྱས་སྣང་པ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་ཞབས་དྲུང་དུ་མེ་ཏོག་པདྨའི་ཁ་ལ་

{201}

༄༅༔ ༔བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་བྱ་དགོས་སྙམ་པའི་མདུན་པ་དྲག་པོ་གཏད་དོ༔ གཞན་ཡང་རང་གང་མོས་པའི་ཞིང་ཁམས༔ མངོན་པར་

དགའ་བའམ༔ སྟུག་པོ་བཀོད་པའམ༔ ལྕང་ལོ་ཅན་ནམ༔ རི་བོ་ཏ་ལའམ༔ པདྨ་འོད་ཀྱི་གཞལ་ཡས་སུ་ཨུ་རྒྱན་གྱི་དྲུང་ངམ༔ གང་མོས་པའི་

ཞིང་དུ་མདུན་པ་གཏད་དོ༔ རྩེ་གཅིག་ཏུ་མ་ཡེངས་པར་བྱས་པས༔ དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཞིང་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ༔ གཞན་ཡང་དགའ་ལྡན་

དུ་བྱམས་པའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བར་མོས་ནའང་༔ བདག་བར་དོའི་སྐབས་འདིར༔ དགའ་ལྟན་ན་ནི་མི་ཕམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བའི་དུས་

ལ་བ་བས་པས༔ འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་པའི་མདུན་པ་གཏད་ན༔ བྱམས་པའི་དྲུང་དུ་པདྨའི་སྙིང་པོར་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེའོ༔ གཞན་ཡང་དེ་ལྟར་མ་

{202}

བཏུབ་ཅིང་༔ མངལ་དུ་འཇུག་པར་སྤྲོ་བའམ༔ འཇུག་དགོས་པར་བྱུང་ན༔ མ་དག་འཁོར་བའི་མངལ་སྒོ་འདམ་པའི་གདམ་པ་ཡོད་པས་ཉོན་ཅིག༔

དེ་ཡང་གོང་ལྟར་གླིང་ཡང་འདམ་བར་བྱ་ཞིང་༔ མངོན་ཤེས་ཀྱི་ལྟས་ལ་ཆོས་དར་བའི་སར་འཇུག་པར་བྱའོ༔ དེ་ཡང་མི་གཙང་བའི་རྫས་ལྗན་ལྗིན་

ཅིག་ལ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འབྱུར་བས༔ དེ་རྣམས་གང་གི་སྣང་བ་ཤར་བ་དེ་ལ་བདེན་འཛིན་མི་བྱེད་པར༔ ཆགས་སྡང་གི་མཚན་མ་མེད་པར་བྱས་ལ༔

མངལ་སྒོ་བཟང་པོ་འདམ་པར་བྱའོ༔ དེ་ཡང་མདུན་པ་གཏོད་པ་གལ་ཆེ་བས་འདི་ལྟར་བྱའོ༔ ཀྱཻ་མ་བདག་མི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་

འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའམ༔ བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའམ༔ གྲུབ་པ་ཐོབ་པའི་སྲས་པོའམ༔ ཆོས་རྒྱུད་དྲི་མ་མེད་

{203}

༄༅༔ ༔པའི་རིགས་སམ༔ ཕ་མ་དད་པ་ཅན་གྱིས་རིགས་སུ་སྐྱེས་ནས༔ འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་བསོད་ནམས་

ཅན་གཅིག་གིས་ལུས་ཅིག་བླང་བར་བྱའོ་སྙམ་པའི་མདུན་པ་གཏད་ལ་མངལ་དུ་འཇུག་པར་བྱའོ༔ དེའི་ཚེ་འཇུག་པའི་མངལ་དེ་ཡང་

ལྷའི་གཞལ་ཡས་ཁང་བྱིན་གྱིས་རླབས་པར་བྱའོ༔ ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང་༔ ཡིད་མ་གྱི་ལྷ་དང་༔ ཁྱད་པར་

དུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ལ་དབང་སྐུར་ཞུ་སྙམ་པའི་མོས་པ་བྱས་ལ་མངལ་དུ་འཇུག་པར་བྱའོ༔ དེ་ཡང་མངལ་སྒོ་འདམ་པ་

འདི་ཡང་ནོར་བའི་ཉེན་ཡོད་པས༔ ལས་ཀྱི་དབང་གིས་མངལ་སྒོ་བཟང་པོ་ལ་ངན་པར་མཐོང་བ་དང་༔ ངན་པ་ལ་བཟང་པོར་མཐོང་ནས་ནོར་

{204}

བའི་ཉོན་ཡོད་པས༔ དེའི་དུས་སུ་ཡང་གདམས་པའི་གནད་གལ་ཆེ་བས༔ ཡང་འདི་ལྟར་བྱའོ༔ དེ་ཡང་བཟང་པོའི་སྣང་བ་བྱུང་ཡང་དེ་ལ་མ་ཆགས་

ཤིག༔ ངན་པའི་སྣང་བ་བྱུང་བ་ལ་མ་སྡང་ཅིག༔ བཟང་ངན་བླང་དོར་མེད་པར་ཆགས་སྡང་དང་བྲལ་བའི་གཏང་སྙོམས་ཆེན་པོའི་ངང་ནས་

འཇུག་པའི་གནད་ཟབ་མོ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཡང་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པའི་མི་འགའ་ཞིག་མ་གཏོགས་པ༔ བག་ཆགས་ངན་པའི་ནད་རོ་ཕྲལ་

དཀའ་བས༔ དེ་ལྟར་ཆགས་སྡང་དང་བྲལ་མ་ཐུབ་ན༔ དབང་པོ་ཐ་མའི་ཡང་མཐའ་སྡིག་ཅན་དུད་འགྲོ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་བས་བཟློག་

པ་ནི༔ ཡང་ཚེ་འདས་ཀྱི་མིང་ནས་བོས་ལ༔ འདི་སྐད་བརྗོད་དོ༔ ཀྱཻ་རིགས་ཀྱི་བུ༔ ཁྱོད་མངལ་སྒོ་འདམ་མ་ཤེས་ཤིང་ཆགས་སྡང་བྲལ་མ་

{205}

༄༅༔ ༔ཐུབ་ན༔ གོང་གི་སྣང་བ་དེ་རྣམས་གང་ཤར་ཡང་༔ དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཚན་ནས་བརྗོད་ཅིང་སྐྱབས་སུ་

འགྲོ་བར་གྱིས་ཤིག༔ ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག༔ མགོ་གྱེན་ལ་བསྟན་ནས་འགྲོ་བར་གྱིས་ཤིག༔ བར་དོ་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་

ཤིག༔ ཤུལ་གྱི་ཉེ་བ་དང་༔ བུ་དང་༔ བུ་མོ་དང་༔ ཉེ་འབྲེལ་ལ་ཆགས་ཞེན་སྤོངས་ཤིག༔ འདི་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཕན་ནོ༔ མིའི་འོད་

སྡོན་པོ་དང་༔ ལྷའི་འོད་དཀར་པོ་ལ་ཞུགས་ཤིག༔ རིན་པོ་ཆེའི་ཁང་བཟང་དང་༔ སྐྱེས་མོས་ཚལ་དུ་ཞུགས་ཤིག༔ ཅེས་ལན་

བདུན་གྱི་བར་དུ་བཤད་དོ༔ དེ་ནས་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པར་བྱའོ༔ བར་དོ་འཇིགས་

{206}

སྐྱབས་མ་དང་༔ བར་དོའི་རྩ་ཆིག་དང་༔ བར་དོ་འཕྲང་སྒྲོལ་རྣམས་ལན་བདུན་གྱི་བར་དུ་ཀླག་པར་བྱའོ༔ དེ་ནས་བཏགས་གྲོལ་ཕུང་པོ་རང་གྲོལ་

ཡད་སྒྲ་དག་ལ་གསལ་བར་ཀླག་པར་བྱའོ༔ ཆོས་སྤྱོད་བག་ཆགས་རང་གྲོལ་ཡང་ཀླག་པར་བྱའོ༔ དེ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱས་པས༔ རྣལ་

འབྱོར་པ་རྟོགས་པ་མཐོབ་རྣམས་ནི་འཆི་ཁར་འཕོ་བ་ཐེབས་ནས༔ བར་དོ་འགྲིམ་མི་དགོས་པར་ཡར་གྱི་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོར་འགྲོ་བར་འབྱུར་རོ༔

དེའི་འོག་མཉམས་ལེན་ཡོད་པའི་གང་ཟག་འགའ་ཞིག་ནི་འཆི་ཁའི་བར་དོའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་ངོ་ཟིན་དེ༔ ཡར་གྱི་ཟང་ཐལ་དུ་

འགྱུར་རོ༔ དེའི་འོག་མ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ལ་ཞག་བདུན་ཕྲག་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཞི་ཁྲོའི་སྣང་བ་ཤར་བའི་ཚེ༔ ལས་འཕྲོ་དང་དབང་

{207}

༄༅༔ ༔པའི་བྱེ་བྲག་གིས༔ གཅིག་ལ་མགྲོལ་ནའང་༔ ཡང་གཅིག་ལ་གྲོལ་ཏེ༔ འཕྲང་རིམ་པ་མང་བས་གང་རུང་ཅིག་ལ་ངོས་ཟིན་

ནས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ༔ དེ་ཡང་ལས་འཕྲོ་ཞན་པ་དང་༔ སྡིག་སྒྲིབ་ཆེ་བ་དང་༔ ལས་ངན་ཆེ་བ་རྣམས་ནི༔ ཡང་མར་ལ་སྲིད་པའི་བར་དོར་

འཁྱམས་དགོས་ཏེ༔ དེ་ཡང་ངོ་སྤྲོད་རིགས་མི་ཅིག་པ་སྐས་ཀྱི་རིམ་པ་ལྟར་དུ་ཡོད་པས༔ ཅིག་ལ་ངོ་མ་འཕྲོད་ཀྱང་༔ ཡང་ཅིག་ལ་ངོ་འཕྲོད་

དེ་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ༔ དེ་ཡང་གོང་མ་རྣམས་ལས་འཕྲོ་ཇི་ལྟར་ཞན་པ་རྣམས་ངོ་མ་འཕྲོད་པས༔ འཇིགས་སྐྲག་གི་དབང་དུ་སོང་ན་ཡང་མངལ་

སྒོ་འདམ་པའི་གདམ་པ་ལ་རིགས་མི་ཅིག་པ་རིམ་པ་བཞིན་ཏུ་ཡོད་པས༔ ཅིག་ལ་ངོས་མ་ཟིན་ནའང་༔ ཅིག་ལ་ངོ་འཕྲོད་དེ་དམིགས་པ་

{208}

ཟིན་ནས་གནས་མཐོ་བའི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་དོ༔ ཐ་མའི་ཡང་མཐའ་དུད་འགྲོ་ལྟ་བུ་ཅིག་ཡིན་ནའང་༔ སྐྱབས་འགྲོ་བྱས་པའི་

ཡོན་ཏན་གྱིས༔ ངན་སོང་ནས་རུ་ལོག་ནས་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་དལ་འབྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལུ་སུ་གྱུར་ནས༔ སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལ་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་

གཉེན་དང་མཇལ་ཏེ༔ གདམ་པ་ཐོབ་ནས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ༔ སྲིད་པ་བར་དོ་ལ་ཆོས་འདི་སླེབ་ནས་བཟང་པོའི་ལས་ཀྱི་འཕྲོ་ལ་འཐུད་པས༔ ཡུར་

བ་ཆད་པ་ལ་ཝ་འཛུད་པ་ལྟ་བུའི་གདམས་པ་ཡིན་པས༔ སྡིག་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་འདི་ཐོས་ནས་གྲོལ་བར་མི་སྲིད་དོ༔ དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན༔

བར་དོའི་སྐབས་སུ་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་བུས་མ་ཡོད་པ་དང་༔ བདུད་དང་བར་ཆད་ཀྱི་བསུན་མ་གཉིས་ཀ་འདོམས་ནས་ཡོད་དོ༔ དེའི་

{209}

༄༅༔ ༔དུས་སུ་ཆོས་འདི་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས༔ སྣང་བ་བསྒྱུར་ནས་གྲོལ་བ་ཐོབ་བོ༔ དེ་ཡང་ཤ་ཁྲག་གི་ལུས་མིན་པ་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཡིན་པས་

བསྒྱུར་སླ་བ་ཡིན་ནོ༔ བར་དོ་ཐོག་རིང་གར་འཁྱམས་ནས་ཡོད་ཀྱང་༔ ལས་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཕྲ་མོས་མཐོང་བ་དང་ཐོས་ནས་འོང་སྟེ༔ དྲན་པས་

ཟིན་ནས་སྐད་ཅིག་ལ་བློ་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པས་འདི་ཤིན་ཏུ་ཕན་ཡོན་ཆེའོ༔ དཔེར་ན་སྒྱོགས་པར་འཁྲུལ་འཁོར་ལྟ་བུའོ༔ གདུང་མ་ཆེན་པོ་མི་

བརྒྱས་མ་ཐེགས་པ་ཆུ་རུ་བཅུག་པས་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་གར་འདོད་པའི་སར་དྲོངས་པ་དང་འདྲའོ༔ རྟེ་ཁ་སྲབ་ཀྱི་བསྒྱར་བ་དང་འདྲའོ༔ དེའི་

ཕྱིར་ཚེ་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩར་ཕྱིན་ནས༔ རོ་ཡོད་ན་གྲོགས་ཀྱི་རོའི་རྩར་ཕྱིན་ནས༔ སྣ་ཕུག་ནས་ཁྲག་ག་མ་ཆུ་སེར་མ་ཐོན་གྱི་བར་དུ་སྐྱེར་

{210}

ཞང་གསལ་འདེབས་པར་བྱའོ༔ དེའི་བར་དུ་རོ་མི་བ་རྒྱུལ་བར་བཞག་གོ༔ འདིའི་དམ་ཚིག་དུ་གཤིན་པོ་ལ་བསྔོས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་མིག་ཅོད༔

རོའི་རྩར་རང་གཞན་སུ་ཡང་རུང་སྟེ་གཉེན་ཤེས་རྣམས་ཀྱིས༔ དུ་སྒྲ་དང་༔ ཀུ་ཆོ་དང་༔ མྱ་ངན་དང་༔ སྨྲེ་སྔགས་མི་འདོན༔ དགེ་བའི་ལས་འགྲུབ་

ཚད་བྱ༔ གཞན་ཡང་བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོའི་ཆོས་འདི༔ ཆོས་ཀྱི་རིགས་གར་གསུངས་ཀྱང་རུང་སྟེ༔ ཁྲིད་ཀྱི་ཞབ་སུ་འདི་སྒྲགས་ནས་བསྟན་ན་

ཤིན་ཏུ་ཟབ་བོ༔ གཞན་ཡང་རྟག་ཏུ་འདི་འདོན་པར་བྱ་ཞིང་༔ ཚིག་དང་ཐ་སྙད་བློ་ལ་བྱང་བར་བྱས་ལ༔ ནམ་འཆི་བར་དོ་ངེས་པའི་ཚེ༔ འཆི་རྟགས་

རྣམས་ངོ་ཤེས་ནས༔ ཁམས་ཀྱི་ལྕོགས་ན་རང་གི་འདོན་ཞིང་ཚིག་དོན་ཡིད་ལ་བསམ༔ མ་ལྕོག་ན་མཆེད་གྲོགས་ལ་དཔེ་ཀློག་དུ་བཅོལ་ཞིང་གསལ་

{212}

༄༅༔ ༔བཏབ་པས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ༔ སྒོམ་སྒྲུབ་བྱ་མི་དགོས་པའི་ཆོས༔ བལྟས་པས་གྲོལ་བ༔ ཐོས་པས་གྲོལ་བ༔

ཀླག་པས་གྲོལ་བའི་གདམ་པ་ཟབ་མོ༔ སྡིག་པོ་ཆེ་གསང་ལམ་ལ་འཁྲིད་པའི་གདམས་པ་ཟབ་མོ་འདི༔ ཁྱི་བཏུན་གྱིས་དེད་ཀྱང་ཚིག་དང་ཐ་སྙད་མ་

བརྗེད་པར་བྱས་ནས༔ འཆི་ཁར་སངས་རྒྱས་པའི་མན་ངག༔ དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདི་ལས་ལྷག་པའི་ཆོས་རྙེད་མི་སྲི་དོ༔ བར་

དོའི་གདམས་པ་ལུས་ཅན་གྲོལ་བར་བྱེད་པ༔ བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ༔ ཟབ་པའི་སྙིང་ཁུང་རྫོགས་སོ༔ གྲུབ་ཐོབ་ཀརྨ་གླིང་པས་

སྒོམ་པོ་བརྡར་གྱི་རི་བོ་ནས་རིན་ཆེན་གཏེར་ནས་གདན་དྲངས་པའོ༔ བཀྲ་ཤིས༔

{261}

Menu